سه سناریوی کنگره در مقابل برجام

به گزارش نمایه بانک ، به نقل از دنیای اقتصاد ، نشریه فورچون در تحلیلی  درخصوص این سه اقدام نوشت: «اقدام اول اینکه کنگره می‌تواند کاری نکند و منتظر فرصت بعدی رئیس‌جمهوری برای تایید در ۹۰ روز بعدی باشد که دونالد ترامپ شاید خروج آمریکا را از برجام اعلام کند یا نکند. اقدام دوم این است که کنگره می‌تواند برای اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران اقدام کند که این موضوع برجام را به خطر می‌اندازد و اقدام سوم هم می‌تواند این باشد که کنگره همان‌طور که دونالد ترامپ توصیه کرده است، قانون مصوب سال ۲۰۱۵ را که شامل «شرایط ویژه» است، اصلاح کند تا درصورتی که ایران از آن خطوط عبور کند، تحریم‌های آمریکا علیه ایران مجددا به‌صورت خودکار اعمال شود.»

نشریه فورچون درخصوص این شرایط ویژه می‌نویسد: «این شرایط ویژه می‌تواند شامل خطوط قرمز تولیدات موشکی، ارزیابی اطلاعاتی مبنی بر اینکه ایران به توانمندی هسته‌ای برای ساخت بمب هسته‌ای ظرف یکسال رسیده است یا همچنین خودداری ایران از گسترش محدودیت‌ها بر تولید سوخت هسته‌ای‌اش باشد.» با ارجاع تایید برجام به کنگره، این نهاد قانون‌گذاری آمریکا دو ماه فرصت دارد تا درباره آن تعیین تکلیف کند.  همزمان رئیس‌جمهوری آمریکا در ادامه واکنش‌های خود با اشاره به برجام و مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران تاکید کرد آنها مذاکره‌کنندگانی عالی هستند و برای توافقی مذاکره کردند که برای آنها عالی است، اما برای آمریکا خیلی بد است. دونالدترامپ روز دوشنبه در سخنانی در جمع خبرنگاران، در مورد واکنش مسوولان ایران به سخنرانی جمعه خود گفت: «به نظرم لحن مقامات ایران خیلی اصلاح شده که از مشاهده‌اش خوشحال شدم. اما نمی‌دانم که معنایی هم دارد یا نه؟» به‌دنبال موضع‌گیری تند رئیس‌جمهور آمریکا علیه ایران در روز جمعه گذشته، بسیاری از مسوولان ایرانی این سخنان و دولت ایالات‌متحده را مورد انتقاد شدید قرار دادند و مشخص نیست ترامپ بر چه مبنایی از تاثیر سخنرانی خود بر تغییر لحن مقامات ایران سخن گفته است.

در سخنرانی روز جمعه، دونالد ترامپ پایبندی ایران به توافق هسته‌ای این کشور با شش قدرت جهانی را تایید نکرد و تصمیم‌گیری درباره ادامه حضور ایالات‌متحده در برجام را به کنگره سپرد. رئیس‌جمهوری آمریکا در بخش دیگری از صحبت‌های امروز خود در جمع خبرنگاران، با اشاره به تصمیم سه روز پیش خود گفت: «در مورد توافق هسته‌ای با ایران، این کاری بود که باید انجام می‌شد و حالا باید ببینیم مرحله دوم چیست.» او افزود: «مرحله دوم می‌تواند مثبت باشد، می‌تواند خیلی منفی باشد. می‌تواند لغو کامل [برجام] باشد که احتمالش کاملا جدی است. بعضی‌ها می‌گویند این گزینه بهتری است.» دونالد ترامپ در ارتباط با توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی گفت «سال‌های سال، بلکه دهه‌ها است که [کشورهای دیگر] از آمریکا سوءاستفاده می‌کنند» و او «از سوءاستفاده از کشورش خسته شده است.» به‌دنبال اظهارات روز جمعه ترامپ در مورد برجام، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان حفظ توافق هسته‌ای با ایران را ضروری دانستند و آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، ابراز امیدواری کرد که این توافق به قوت خود باقی بماند.

درخواست کورکر از ترامپ

همزمان با این تحولات، سناتور باب کورکر، رئیس‌جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، دولت ترامپ را به همکاری نزدیک با متحدان اروپایی در این زمینه تشویق کرده است. به گزارش خبرگزاری رویترز، کورکر گفته است: «این چیزی است که فقط در صورتی موثر می‌افتد که دولت حداکثر دیپلماسی را با متحدان اروپایی به کار ببندد.» براساس این گزارش سناتور کورکر تلاش‌ها در کنگره برای نگارش مصوبه‌ای را هدایت می‌کند که هدف آن تعیین شرایط تازه برای نقش آمریکا در برجام است. کورکر همچنین گفت سعی کرده مقام‌های اروپایی را قانع کند که اخبار مربوط به حرکت تازه دولت ترامپ در مورد ایران خیلی بد نیست. او تلاش‌های جاری در واشنگتن را فرصتی برای رسیدگی به «کمبودهای» برجام توصیف کرد.

حمایت ژاپن از برجام

در ادامه حمایت‌ها از توافق هسته‌ای، وزیر خارجه ژاپن در تماس تلفنی دوشنبه شب با ظریف حمایت توکیو از برجام را اعلام و بر لزوم پایبندی همه طرف‌های توافق به آن تاکید کرد.

انتقاد اولاند

همچنین رئیس‌جمهوری سابق فرانسه ضمن انتقاد شدید از مواضع رئیس‌جمهوری آمریکا درباره توافق هسته‌ای با ایران وی را به بی‌اعتبار کردن مذاکرات و بر هم زدن ثبات جهانی متهم کرد. «فرانسوا اولاند» رئیس‌جمهوری پیشین فرانسه دیروز (سه‌شنبه) مواضع «دونالدترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا را درباره ایران مورد انتقاد قرار داد. بنابر گزارش خبرگزاری فرانسه، اولاند با خطا دانستن سیاستی که ترامپ در پیش گرفته است به ترامپ درباره تهدیدی که متوجه ثبات جهانی است و غیرقابل پیش‌بینی شدن شرایط هشدار داد.اولاند در جریان کنفرانسی گفت: «تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر تایید نکردن توافق و درخواست از کنگره برای اعمال تحریم‌های سنگین از دید من اشتباهی دو وجهی است. این اقدام نشان داد که تا چه حد (در آمریکا) درباره هدف مذاکره هسته‌ای با ایران سوء‌تفاهم وجود دارد. این هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح و نه تغییر سیاست این کشور بود.»

تلاش‌ها برای خراب کردن توافق

از سوی دیگر، معاون وزیر خارجه روسیه گفت که این هفته میزبان «عباس عراقچی» در مسکو خواهد بود تا درباره مسائل مربوط به برجام گفت‌وگو کنند. «سرگئی ریابکوف» گفته است: «آمریکا روح و متن برجام را از طریق برداشتن گام‌هایی خاص نقض کرده است و این در شرایطی است که ایران به توافق پایبند بوده است.» او افزود: «توافق هسته‌ای ایران به‌صورتی که هم اکنون برقرار است به توافق ایده‌آل بسیار نزدیک است. من اطمینان دارم که تلاش‌ها برای زیرسوال بردن برجام هیچ نتیجه‌ای نخواهد داشت.» معاون وزیر خارجه روسیه به اینترفکس گفت: «مسکو امیدوار است که طرفین برجام بتوانند بر موضوع آمریکا در قبال توافق هسته‌ای ایران اعمال نفوذ کنند.» ریابکوف علاوه براین گفته است: «مسکو معتقد است که بعید است آمریکا بتواند توافق هسته‌ای ایران را اصلاح کند و چنین تلاش‌هایی برای خراب کردن توافق است.»

جنگ‌طلبان نگران

همزمان محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در صفحه توییتر خود نوشت: «جنگ‌طلبان اعتراف می‌کنند که بیشتر از نقض برجام، از پایبندی ما به این توافق نگران هستند.» او با بیان اینکه هیچ تغییر موضع و چرخشی این موضوع را پنهان نخواهد کرد، عنوان کرد: «آمریکا باید تلاش کند تا همچون ما (ایران) به برجام پایبند باشد.»