مارک ایران به روز رسانی می‌شود

به گزارش بولتن نیوز از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، یکی از اهداف کتابخانه ملی «انجام مشاوره، نظارت، هدایت و ارائه خدمات فنی و برنامه‌ریزی و سازماندهی کتابخانه‌های کشور» است. 

از سوی دیگر سالهاست که در کتابخانه‌های ملی بسیاری از کشورها از مارک برای ماشین خوان کردن فهرست‌های کتابخانه ‌ای و تسهیل در تبادل داده‌ها بین کتابخانه‌ها استفاده می‌کنند.

با توجه به تلاش و سرمایه‌گذاری قابل توجهی که توسط سازمان‌هایی مانند ایفلا، کتابخانه کنگره و کتابخانه‌های ملی از جمله کتابخانه ملی ایران، در ایجاد و نگهداری پیشینه‌های مارک صرف شده، حفظ پیشینه‌های موجود با توجه به تولید و ذخیره‌سازی میلیون‌ها پیشینه در قالب مارک منطقی است. 

تمرکز طرح ‌های پژوهشی زیادی در سراسر جهان، بر مساله انطباق پیشینه‌های مارک با استانداردها و مدل‌های نوین سازماندهی اطلاعات نیز این مطلب را تأیید می‌کند.

کتابخانه ملی که از سال 1377 با تأسیس کمیته مارک ایران و اقدامات دیگر خود توانسته در ماشین خوان کردن فهرست کتابخانه خود موفق باشد، اکنون لازم است پژوهش و روزآمد سازی فرمت مارک ایران و نگهداری پیشینه‌های موجود را در دستور کار خود قرار دهد.

«طرح توسعه مارک ایران: بانک کتابشناختی» 26مرداد ماه سال جاری، به شورای پژوهش سازمان ارائه شد و هفتم مهرماه مورد تصویب قرار گرفت.

هدف این طرح، توسعه مارک ایران بر اساس یونی مارک در بانک کتابشناختی است که می‌توان از جمله اهداف این طرح به بررسی وضعیت موجود مارک ایران (بانک کتابشناختی)، تعیین وضعیت و سطح مطلوب و مورد نیاز از فرمت یونی مارک (بانک کتابشناختی)، تهیه فهرستی از اقدامات لازم برای دستیابی به وضعیت تعیین شده، تدوین مثال‌های کاربردی متناسب با فیلدهای مورد نیاز برای سازماندهی منابع موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی و ویژگی‌های زبان فارسی و ارائه اصلاحات و تغییرات لازم برای اعمال در نرم افزار جامع کتابخانه ملی (رسا) اشاره کرد.

از جمله نتایج مهم این طرح، انتشار آن در قالب کتابی است که می‌تواند به عنوان راهنما و شیوه نامه مورد استفاده کتابداران و کارشناسان این حوزه در کتابخانه ملی و سایر کتابخانه‌ ها و مراکز اطلاع رسانی قرار گیرد.

علاوه بر تدوین کتاب، نتایج مطالعات این پژوهش کمک شایانی به تکمیل و توسعه برنامه رسا می‌کند و با توجه به این که برنامه رسا تنها محیط عملیاتی برای ارائه مارک ایران است، اجرای نتایج پژوهش حاضر در آن امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.

بر اساس این گزارش، سیزدهمین جلسه این طرح نیز 22 دی ماه برگزار شد و اعضای طرح به بررسی و تبادل فیلد 251 پرداختند که در دسامبر 2012 به یونی مارک افزوده شده است. 

این فیلد شامل اطلاعاتی درباره نحوه تنظیم و ترتیب مواد در یک مجموعه است و نام واحد آرشیوی را در سلسله مراتب توصیف آرشیوی بیان می‌کند.