فاجعه منا از منظر فقه و حقوق در قم بررسی شد

به گزارش ایرنا، عضو شورای پژوهشی پژوهشکده حج در این نشست علمی به بیان مساله دیه افراد کشته شده در اثر ازدحام و شلوغی جمعیت در فقه فریقین پرداخت و گفت: آنچه از بررسی اقوال فقهای مذاهب اسلامی به دست می آید، آن است که مذهب جعفری دیه قتیل الزحام در فرض عدم لوث را برعهده بیت المال می داند.
حجت الاسلام مهدی درگاهی با بیان اینکه فقهای دیگر مذاهب فقهی در این زمینه اختلاف نظر دارند، خاطرنشان کرد: سنت اهل بیت(ع) و صحابه پیامبر اکرم(ص) و همچنین قصور و کوتاهی در ایجاد امنیت از سوی حکومت، از جمله دلایلی است که به لزوم پرداخت دیه از بیت المال مسلمانان به اولیای قتیل الزحام، در صورت عدم لوث مشروعیت می بخشد.
وی با اشاره به قاعده پایمال نشدن خون مسلمانان که در میان کلمات تمام فقهای مذاهب اسلامی و در ابواب مختلف به چشم می خورد، تصریح کرد: سیره عقلا در ضامن بودن حکومت نسبت به قصور خود در ایجاد نظم و امنیت اماکن عمومی، از دیگر مبانی پرداخت دیه کشته شدگان در اثر ازدحام و شلوغی جمعیت از بیت المال است.
استاد حقوق حوزه و دانشگاه نیز در این نشست علمی در رابطه با مسئولیت مدنی دولت عربستان در فاجعه منا، با بیان اینکه اگر نظریه تعمدی بودن این فاجعه را نادیده بگیریم، آل سعود به دلیل کوتاهی و سوء مدیریت در این حادثه کاملا مقصر است، اظهار داشت: دولت عربستان باید بر اساس مبانی فقهی و حقوقی، مسئولیت این حادثه را پذیرفته و خسارات وارده را جبران کند.
حجت الاسلام احسان سامانی بر ضرورت معرفی خاطیان فاجعه و یا حداقل پرداخت خسارت از بیت المال تاکید کرد و گفت: حدود مسئولیت عربستان در فاجعه منا بسیار گسترده است و با توجه به اینکه این حادثه در ماه حرام اتفاق افتاده، بنابراین میزان دیه آن بیشتر از دیه در ماه های دیگر است و بسیاری از حجاج بیت الله الحرام نیز به حدی مصدوم شده اند که شاید نتوانند به زندگی طبیعی بازگشته و فعالیت های اقتصادی و اجتماعی داشته باشند.
وی با بیان اینکه پرداخت دیه جانباختگان و خسارات حادثه دیدگان حداقل اقدام لازم از سوی دولت عربستان خواهد بود، رفتارهای بسیار ناپسند ماموران امنیتی و انتظامی سعودی پس از فاجعه منا به ویژه با حجاج ایرانی را مورد توجه قرار داد و گفت: افکار عمومی جهان اسلام باید نسبت به سوء مدیریت و بی تدبیری آل سعود در مناسک حج آگاه باشد و مدیریت حج توسط نمایندگانی از کشورهای اسلامی صورت بپذیرد.
عضو هیات علمی دانشگاه قم نیز در این نشست علمی با اشاره به اهمیت فاجعه منا و ضرورت بررسی حقوقی آن در مجامع بین المللی برای دفاع از خون شهدای مظلوم این فاجعه، خاطرنشان کرد: متاسفانه مستکبران غربی و دست نشانده های آنها در منطقه، با زر و زور حرف خود را در مجامع بین المللی به پیش می برند و به دیگر کشورها ظلم و ستم می کنند.
حجت الاسلام عزیزالله فهیمی با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر عدم فراموشی فاجعه منا، تصریح کرد: امروز می توانیم از ابعاد گوناگون حقوقی رژیم آل سعود را در رابطه با فاجعه منا به چالش کشیده و حداقل اقدامی که می توانیم در این راستا به انجام رسانده و کار را برای اقدامات بیشتر آغاز کنیم، گرفتن دیه و خسارت برای جانباختگان و حادثه دیدگان است.
وی با بیان اینکه اگر حجاج بیت الله الحرام را حتی به عنوان توریست و گردشگر بشمار بیاوریم و ابعاد معنوی و اسلامی آن را نادیده بگیریم، دولت عربستان ملزم به حفظ امنیت آنان بوده، گفت: حج یک مراسم بین المللی و اسلامی است و رژیم آل سعود نباید مدعی مدیریت حج باشند و روشن شدن ابعاد فاجعه منا باید در راستای دفاع از همه مسلمانان مظلوم و ستمدیده در این حادثه به عنوان یک مطالبه عمومی مطرح شود.
8146/ 6133/