وزیر فرهنگ و ارشاد: هنر خوشنویسی بیش از مهارت به معرفت نیازمند است

به گزارش ایرنا، علی جنتی شامگاه پنجشنبه در مراسم اختتامیه دوسالانه بین المللی خوشنویسی ایران که در سالن اجتماعات اداره کل تبلیغات اسلامی قزوین برگزار شد، افزود: به گواه تاریخ، هیچ پدیده دست آفریده بشر اهمیت خط و زبان را نداشته تا جایی که اگر خط اختراع نشده بود افکار و اندیشه های اندیشمندان هیچ گاه به آیندگان منتقل نشده و در نتیجه تمدن بشر نیز رو به کمال نمی رفت.
وی ادامه داد: در ایران پس از اسلام، خط به صورت یک هنر مقدس جلوه گر و در جایگاه والایی قرار گرفت به گونه ای که همه هنرهای دستی از آن بهره مند شدند.
جنتی ادامه داد: خوشنویسی را باید یکی از اصیل ترین هنرهای اسلامی به حساب آورد، هنری قدسی که پیوسته در خدمت اسلام بوده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه هنرمندان خوشنویس طی قرن های متمادی با خلق آثاری ارزنده و ماندگار نقش موثری در فرهنگ اسلامی و گسترش آن داشته اند، ادامه داد: گذشته از این موضوع، هنر خوشنویسی همواره محملی برای القای سایر هنرهایی چون شعر، ادبیات، صنایع دستی و معماری بوده و از این منظر برای هر شهروند کاربردی روزمره دارد.
به گفته وی، کدام انسان زیبا پسندی است که از دیدن خطوط زیبایی که بر پیشانی گنبدها و گلدسته های فیروزه ای رنگ مساجد ما نقش بسته، لذت نبرد؟
به گفته وی، پیشکسوتان و قدمای هنر خوشنویسی به داشتن علم، معرفت و فضیلت شهره عام و خاص بوده و آن را مقدمه سایر هنرها دانسته و قرابت این هنر با معرفت دینی آن را به هنری در خدمت کلام وحی و ندای قدسی تبدیل کرده اند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از خوشنویسان متقدم، عالم و فقیه بوده اند، افزود: میرزا غلامرضای اصفهانی پیش از آنکه خوشنویس باشد، عالم و فقیهی وارسته بود و مرحوم آیت الله نجومی از بزرگان و مشاهیر خوشنویسی روزگار نیز علم، فقه و معرفت را پشتوانه خوشنویسی قرار داده بود.
جنتی اضافه کرد: هنر بدون پشتوانه معرفتی، پدیده ای تزئینی و کالبدی است که زود می گذرد و رونق و ماندگاری نمی یابد اما هنری که از معرفت و تهذیب نفس سرچشمه می گیرد روح الهی دارد و زیبایی را منتقل و کهنگی و مرور زمان نیز در آن راه ندارد.
****قزوین به شایستگی پایتخت خوشنویسی ایران است
وزیر فرهنگ و ارشاد ادامه داد: شهر قزوین از دیرباز به وجود خوشنویسان بزرگی که از این دیار برخاسته اند به عنوان قطب این هنر در ایران و جهان اسلام مطرح بوده است.
وی از قزوین به عنوان شهر هنر و هنرمندان به نام یاد کرد که نام و آوازه آنها در تمام دوران اسلامی زبانزد بوده و گفت: در شعر، ادبیات ، موسیقی به ویژه خوشنویسی نیز این شهر نام آوران بسیاری را به خود دیده که مقام و منزلت علمی و هنری این شهر را باشکوه تر کرده است.
جنتی با اشاره به چهره ها و شخصیت های برجسته علمی و ادبی شهر قزوین،افزود: بزرگانی چون خواجه نصیرالدین طوسی، خواجه عطاملک جوینی، نجم الدین علی کاتبی، امام رافعی قزوینی، عبدالجلیل قزوینی، شرف الدین فضل الله قزوینی، حمدالله مستوفی، ذکریایی قزوینی، عبیدزاکانی و خوشنویسان تراز اول چون مالک دیلمی، میرعماد حسنی سیفی، علیرضا عباسی، درویش عبدالمجید طالقانی، ملک محمد قزوینی، عمادالکتاب قزوینی، میرزا محمدعلی خیارجی قزوینی، گوهرشاد حسنی سیفی، میرابراهیم حسنی سیفی، میرمحمدامین حسنی و یحیی قزوینی و در عصر حاضر نیز هنرمندان شهیری چون رضا مافی، محمد احصایی و دانشنامه نگار بزرگ علی اکبر دهخدا از این دیار هنرپرور برخاسته اند.
وی اضافه کرد: گویی مرکزیت علم و هنر، به ویژه هنر کتابت و خوشنویسی در ذات قزوین نهفته بوده و از این رو به جاست که از این ظرفیت تاریخی و بومی حداکثر استفاده در مسیر توسعه فرهنگ و اقتصادی این دیار به عمل آید.
جنتی افزود: تنها اگر بخواهیم از اسطوره خوشنویسی دوره صفوی، یعنی میرعماد سخن بگوییم همین بس که او با نبوغ خود، سبکی را در خط نستعلیق به وجود آورد که هنوز پس از گذشت نزدیک به 400 سال مورد استفاده و الهام بخش خوشنویسان است.
این مسئول یادآور شد: از زمان پیدایش خط نستعلیق تاکنون هیچ هنرمند خوشنویسی را یارای برابری با او نبوده چنانکه خط میر عماد به دلیل زیبایی، استواری و قدرت خارق العاده و اعجاز گونه به صورت ضرب المثل در آمده و به همین دلیل مانند میر نوشتن و به پایه میر رسیدن نهایت آرزوی هر خوشنویسی است.
جنتی اضافه کرد: مرحوم استاد محصص با بضاعت اندک و سرمایه غنی خود از دانش خوشنویسی و گنجینه مختصری از خطوط قدیمی با هدف آموزش به علاقه مندان، انجمن خوشنویسان قزوین را تاسیس و به همت او و سایر اساتید این هنر، اعتبار خوشنویسی قزوین را دوباره احیا و چراغ این هنر در این دیار را همچنان روشن نگاه داشته شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه قزوین را یکی از ارکان خوشنویسی کشور دانست و گفت: این شهر به طور ذاتی پایتخت خوشنویسی ایران است و در حال حاضر نیز خوشنویسان بزرگ و مطرح بین المللی در آن مایه افتخار جامعه هنری به شمار می روند.
***قزوین نباید تنها در چارچوب عنوان پایتخت خوشنویسی ایران باقی بماند
جنتی اضافه کرد: امروز شاهد برگزاری آئین پایانی چهارمین دو سالانه خوشنویسی قزوین هستیم که از سال 89 تاکنون در این شهر هنرمندپرور و تاریخی برگزار شده و هر دوره نسبت به دوره های پیشین نیز روندی رو به رشد داشته تا جایی که حضور هنرمندان و استادان تراز اول خوشنویسی کشور در این جشنواره دو سالانه اهمیت و ارزش برگزاری این رویداد فرهنگی و هنری را می رساند.
وی تصریح کرد: براساس گزارش مسئولان، برگزاری چهارمین جشنواره دوسالانه موفق ترین و پویاتر از دوره های گذشته بوده تا جایی که حدود 500 خوشنویس و استاد تراز اول در یک فضای تاریخی و به یاد ماندنی در آن حضور داشته اند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: هرچند عنوان پایتخت خوشنویسی ایران عنوان زیبا و پر معنایی است اما این مفهوم نباید تنها در چارچوب همین عنوان باقی بماند، بلکه باید در کالبد و روح شهر قزوین نیز معنا پیدا کند.
وی افزود: پیشنهاد می شود نهادهای متولی شهر از جمله استانداری، شهرداری و برخی از موسسه های فرهنگی فعال با همکاری و هم اندیشی پرثمر و با تدوین طرحی دقیق و کارشناسی زمینه تحقق عینی این عنوان را در قزوین فراهم آورده به گونه ای که هر گردشگر داخلی یا خارجی از بدو ورود و در طول اقامت خود جریان زیبای خوشنویسی را درک و حال هوای معنوی آن را احساس کند.
جنتی اضافه کرد: البته منظور از اجرای چنین پیشنهادی نصب چند عبارت نستعلیق بر در و دیوار و چند اثر حجمی خوشنویسی در میدان های شهر نیست بلکه منظور آن است که نمادها و نشان های این هنر در معماری، طراحی و زیباسازی شهر، معماری اماکن، منازل و در طراحی زندگی شهری نیز مشاهده شود.
جنتی در پایان افزود: امیدوارم در دوره بعدی دو سالانه خوشنویسی قزوین چنین طرحی به بار نشسته و در حال اجرا باشد تا منشا تحول فرهنگی و اقتصادی این شهر باشیم.
7389/8054