دلار که رشد بیش از ۶۰۰ تومانی را طی مدتی کوتاه و تا اواسط دیماه تجربه کرد و بازار را به هیجان کشید، سرانجام بعد از واکنشهای متفاوت و البته اقداماتی که انجام شد در فاز معکوس قرار گرفت.
گرچه نوسان بازار ارز و رشد قیمت دلار در چند ماه اول نیمه دوم سال تا حدی طبیعی بوده و میتوان گفت هر ساله این روال تکرار میشود، اما در سال جاری از شدت بیشتری برخوردار بود و این تغییر، اظهارات و نقدهای زیادی را هم برای دولت به همراه داشت. جایی که عنوان میشد این شدت رشد قیمتی دلار ناشی از پایان تحمل ارزی برای پایین نگه داشتن دستوری قیمت آن است و نباید بانک مرکزی طی چند سال گذشته قیمت را تحت فشار پایین نگه میداشت.
از سویی دیگر کسری بودجه دولت و ناچاری عامل دیگری بود که برای بالارفتن قیمت دلار مطرح میشد ولی هر بار از سوی مقامات دولتی مورد تکذیب قرار گرفت.
اما در این بین نظرات دیگری مانند افزایش میزان نقدینگی، افزایش قیمت فروش از سوی صرافی بانکها و یا طرح اخیر مبارزه با پولشویی و کنترل ارز برای محدود شدن میزان ورود ارز از دیگر عواملی بود که برای گران شدن دلار مطرح بود ولی بانک مرکزی عمدتا این دلایل را قبول نداشت و اعلام کرد که افزایش تقاضای تجاری و مسافرتی و فصلی، سفتهبازی در بازار و از سوی دیگر فرارسیدن زمان تسویه بدهیهای خارجی در پایان سال میلادی و همچنین کاهش عرضه از سوی پتروشیمیها موجب عدم تعادل در بازار و تاثیر آن بر قیمت شده است.
این در حالی است که رییس کل بانک مرکزی معتقد بود با کاهش تقاضای فصلی و از سوی دیگر افزایش عرضه ارز پتروشیمیها در ایام پایانی سال و اقداماتی که بانک مرکزی انجام خواهد داد قیمت دلار نیز در روندی نزولی قرار خواهد گرفت. اتفاقی که البته از حدود سه هفته پیش آغاز شد و بعد از مذاکرات و جلساتی بین گروههای اقتصادی و بانکی دولت و حتی جلسهای با مجلس در نهایت روند بازار تغییر کرد.
هرچند که روند کاهشی دلار در مدت اخیر با نوسان همراه شد اما سرانجام طی کمتر از یک ماه قیمتها از حدود ۴۲۰۰ تومانی که در حال ثبت شدن بود تا حدود 500 تومان ارزان شده و امروز -یکشنبه- وارد کانال ۳۷۰۰ تومان شد، به طوری که در قیمتهای ابتدایی صبح تا حدود ۳۷۹۵ تومان قیمت خورده و تا 3780 تومان هم ثبت شده است. با این حال ممکن است این نرخ تا عصر مجددا به کانال ۳۸۰۰ تومان برگردد و یا اینکه روندی کاهشی داشته باشد.
برخی تحلیلگران بازار ارز معتقدند با اینکه در طول روز قیمت دلار تا حدود ۳۰ تا ۴۰ تومان نوسان دارد اما در این بین برخی تغییر جهتها در رابطه با بازارگردانی از سوی بانک مرکزی موجب ریزش قیمت شده است بهطوری که تاکید دائم مقام اصلی سیاستگذار بانک مرکزی یعنی رییس کل این بانک بر روند نزولی بازار ارز و از سوی دیگر تزریق بیش از گذشته خود عاملی برای کاهش قیمتها بوده است.
در عین حال عنوان میشود محدودیت قیمت فروش سقف خرید سهمیه ارز صرافیها در کاهش قیمت بازار موثر بوده و عاملی برای ریزش تقاضا شده است.