آسیب های اجتماعی واقعیتی انکارناپذیر
کرمانشاه- ایرنا- براساس برآوردهای معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه؛ بیکاری، اعتیاد، طلاق، قاچاق کالا، سرقت، خودکشی و نزاع جزو آسیب های اجتماعی اولویت دار این استان هستند که بر پایه ارزیابی های مستمر و نتایج تحقیقات و پژوهش های این معاونت به دست آمده است.
- یکشنبه 2 آبان 1395 ساعت 11:59
به گزارش خبرنگار ایرنا، در استان کرمانشاه که بیش از 24 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد؛ حدود 2 میلیون نفر جمعیت در 14 شهرستان و بیش از 2 هزار و 600 روستا سکونت دارند که از این تعداد نیمی از جمعیت در مرکز استان زندگی می کنند.
این استان بافتی قومی و مذهبی دارد و اقوام کُرد، لک، جاف و ترک و همچنین مذاهب و فرق اهل تسنن، تشییع و اهل حق در این استان سکونت دارند.
استان کرمانشاه همچنین 371 کیلومتر مرز مشترک با دو بخش کُردنشین و عرب نشین کشور عراق دارد و می توان گفت جزء استان های مهم کشور محسوب می شود.
به دلیل تنوع قومی و مذهبی و وجود خُرده فرهنگ های فراوان از استان کرمانشاه به نام هندوستان ایران نام می برند، کرمانشاه از قدمت و پیشینه تاریخی نیز برخوردار است و سنگ نوشته ها و بناهای تاریخی دوران قبل از اسلام و دیگر دوره های تاریخی نشان از وجود فرهنگ و تمدن در این دیار دارد.
با این اوصاف استان کرمانشاه هم به تبع از مشکلات حاکم بر کشور با مسایل و مشکلات فراوانی در زمینه های مختلف به ویژه در حوزه اجتماعی برخوردار است.
مرزی بودن استان و ناآرامی های اوایل انقلاب و همچنین درگیری مستقیم در جریان هشت سال جنگ تحمیلی، کرمانشاه را با مسایل و مشکلات فراوانی روبرو کرده است؛ عصبانیت و پرخاشگری، مشکلات روحی و روانی و احساس ناامیدی و یاس از جمله مشکلات این استان است که منجر به بروز برخی آسیب های اجتماعی شده است.
کرمانشاه از جمله شهرهای مهاجر پذیر کشور است که به دلیل جنگ و ناآرامی در مناطق مرزی این استان، جمعیت زیادی یعنی معادل یک میلیون نفر از مجموع 2 میلیون نفر جمعیت کل استان در این شهر سکونت دارند و آسیب های اجتماعی از جمله بیکاری در این استان اکنون به یکی از معضلات تبدیل شده است.
آسیب شناسی اجتماعی (social-pathology) مفهوم جدیدی است که از علوم زیستی گرفته شده و مبتنی بر تشابهی است که دانشمندان بین بیماری های عضوی و آسیب های اجتماعی (کجروی ها) قائل می شوند.
واژه آسیب شناسی از دیدگاه پزشکی به فرآیند ریشه یابی بیماری ها گفته می شود.
کارشناسان و صاحب نظران حوزه علوم اجتماعی و روانشناسی معتقدند که آسیب اجتماعی به هر نوع عمل فردی یا جمعی اطلاق می شود که در چارچوب اصول اخلاقی و قواعد عام عمل جمعی رسمی و غیررسمی جامعه محل فعالیت کنشگران قرار نمی گیرد و در نتیجه با منبع قانونی و یا قبح اخلاقی و اجتماعی روبرو می گردد.
به همین دلیل، کجروان سعی دارند کجروی های خود را از دید ناظران قانون، اخلاق عمومی و نظم اجتماعی پنهان نمایند زیرا در غیر این صورت با پیگرد قانونی، تکفیر اخلاقی و طرد اجتماعی مواجه می شوند.
آسیب های اجتماعی پدیده هایی واقعی، متغیر، قانونمند و قابل کنترل و پیش گیری اند، کنترل پذیری آسیب های اجتماعی شناخت علمی آنها را در هر جامعه ای برای پاسخ به پرسش های نظری و عملی و کاربردی از ایده ها و یافته های علمی تولید شده در برنامه ریزی های کوتاه و بلندمدت برای مقابله صحیح با آسیب های اجتماعی، درمان یا پیشگیری از گسترش و پیدایش آنها را ضروری و پراهمیت می سازد.
عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور در گزارشی که ماه گذشته به مجلس داد گفت: آسیب های اجتماعی موضوع با اهمیتی است که رهبر معظم انقلاب نیز در 6 ماه گذشته، سه بار در این خصوص جلسه گذاشتند و هر بار حدود سه ساعت موضوع را با تمام ابعاد و جوانب آن و با حضور سران قوا و تمامی مسوولان حوزه اجتماعی مورد بررسی قرار دادند و در نهایت دستورهایی فرمودند.
وزیر کشور در ادامه افزود: مسایل اجتماعی، بازتاب و برون داد تمام رفتارهایی است که در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی بروز پیدا می کند و نهایتا می تواند موجب قوام، انسجام، اعتماد، امید و رضایتمندی باشد یا به عکس می تواند موجب تخریب سرمایه های اجتماعی و نهایتا مشکلاتی شود که در بعضی از مواقع تبدیل به موضوعات امنیتی شود.
او در جلسه آمارهایی در حوزه مسایل مختلف اجتماعی از جمله اعتیاد، بیکاری، طلاق و حاشیه نشینی ارایه کرد که این گزارش حاوی آمارهای تکان دهنده ای از مسایل اجتماعی در کشور بود.
برای ارزیابی وضعیت استان کرمانشاه در حوزه مسایل اجتماعی گفت و گویی را با معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان انجام دادیم که سرهنگ محمدرضا آمویی در این گفت و گو به استناد ارزیابی های صورت گرفته به تشریح شرایط استان پرداخت و از بیکاری، اعتیاد، طلاق، قاچاق کالا، سرقت، خودکشی و نزاع به عنوان آسیب های اجتماعی اولویت دار این استان نام برد.
او گفت: هر ساله برآوردی از یکسری مسایل را به عنوان اولویت های اجتماعی هم از دید مردم و هم کارشناسان اجتماعی و نخبگان استان تهیه می کنیم و این برآوردها را در کنار آمار و ارقام جرایمی که داریم جمع بندی و با عنوان برآوردهای اجتماعی در سه سطح اول؛ دوم و سوم به عنوان پایه و اساس کارهای انتظامی در تصمیم گیری ها مورد استفاده قرار می دهیم.
او می گوید: نیروی انتظامی آسیب های اجتماعی را در قالب 140 آسیب دسته بندی کرده و هر روز با این آسیب ها سر و کار دارد.
** بیکاری اولین و مهمترین آسیب استان کرمانشاه
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه؛ بیکاری را اولین و مهمترین آسیب و معضل استان برشمرد و گفت: براساس برآوردهای انجام شده، ریشه بسیاری از ناهنجاری ها و معضلات اجتماعی استان، بیکاری است.
سرهنگ آمویی با بیان اینکه بیکاری امروز به دغدغه اصلی مردم و مسوولان استان تبدیل شده است افزود: براساس آمارها بسیاری از سرقت های انجام شده در استان به فقر و بیکاری بر می گردد.
مرکز آمار ایران نرخ بیکاری استان کرمانشاه را 19.2 درصد در بهار امسال اعلام کرد یعنی 140 هزار نفر جویای کار به دنبال شغل هستند و این آمار به معنای قرار گرفتن کرمانشاه در رتبه اول کشور از نظر بیکاری است.
** اعتیاد دومین آسیب اجتماعی کرمانشاه
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه در ادامه از اعتیاد به عنوان دومین آسیب اجتماعی استان نام برد و گفت: براساس ارزیابی هایی که از سطح جامعه و در میان مردم شده، اعتیاد صنعتی از نظر مردم دومین آسیب اجتماعی است اما از نظر نیروی انتظامی دومین آسیب، اعتیاد سنتی است.
او اما افزود: تغییر الگوی مصرفی که صورت می گیرد و رواج مواد مخدر صنعتی از دید مردم و ما آسیب زا بودن این نوع مواد کاملا قابل رویت و بارز است و تاثیرات منفی مانند خشونت ها، قتل ها و اختلافات را در پی دارد و شدت خشونت ها در میان مصرف کنندگان مواد مخدر صنعتی نشان از میزان تاثیرات مخرب این نوع مواد را می دهد.
براساس اعلام مسوولان حدود 60 هزار نفر مصرف کننده مواد مخدر اعم از سنتی و صنعتی در استان کرمانشاه وجود دارد که به گفته معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی کرمانشاه این استان از نظر تعداد مصرف کننده در رده های حدود 14 تا 16 کشور قرار دارد.
سرهنگ آمویی به دربرگیری و تاثیر بسیار مخرب اعتیاد در جامعه نیز اشاره کرد و گفت: نباید تنها به آمار تعداد مصرف کنندگان مواد مخدر نگاه کنیم بله این نکته باید مدنظر باشد که خانواده های آنان که معادل حدود 200 هزار نفر براساس میانگین بُعد هر خانوار می شود درگیر این معضل اجتماعی هستند و از سوی دیگر جامعه نیز از تهدیدهای مخرب این افراد در امان نیست.
او با بیان اینکه در حوزه مبارزه با اعتیاد و مواد مخدر 23 دستگاه دخیل هستند، گفت: در این حوزه باید کار فرهنگی، اجتماعی و اطلاع رسانی انجام شود و نیروی انتظامی باید آخرین دستگاه باشد که در این حوزه به صورت برخوردی ورود پیدا کند.
به گفته فرمانده انتظامی استان کرمانشاه از ابتدای امسال تاکنون 29 باند متلاشی و 111 نفر دستگیر شده اند، گفت: در این مدت هزار و 108 کیلوگرم کشفیات انواع مواد مخدر و دستگیری هزار و 900 نفر توزیع کننده و خرده فروش مواد مخدر نیز در سطح استان صورت گرفته است.
** طلاق سومین معضل اجتماعی کرمانشاه
به گفته معاون امور اجتماعی استانداری کرمانشاه در استان از هر چهار ازدواج یک مورد آن به طلاق منجر می شود و رتبه استان در این زمینه 9 کشوری است.
سیاوش امیری در این باره گفت: همه ظرفیت های لازم برای کاهش پدیده طلاق در جامعه بکار گرفته شده و در این زمینه تلاش خوب و اثربخشی از سوی وزارت کشور برای پرداختن به این موضوع در حال انجام است.
براساس آمار ثبت احوال استان کرمانشاه، 2 هزار و 228 مورد طلاق در 6 ماه اول امسال در استان کرمانشاه به ثبت رسیده است.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری کرمانشاه نیز می گوید: معاونت اجتماعی وزارت کشور بحث های کارشناسی دقیقی را برای کاهش آسیب های اجتماعی به ویژه پدیده طلاق انجام داده و موضوع طلاق به عنوان اولویت دارترین مباحثی است که مورد توجه قرار گرفته است.
حسین باباجانی؛ از تدوین طرح ملی کاهش طلاق و افزایش تحکیم بنیان خانواده در وزارت کشور خبر داد و افزود: این طرح به استان های کشور ابلاغ شده و تمامی وظایف و اقدام های دستگاه های اجرایی به صورت دقیق مشخص شده لذا ما در استان کرمانشاه نیز باید همت و تلاش خود را در این راستا افزایش دهیم.
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی کرمانشاه نیز با بیان اینکه میزان شیوع طلاق در استان بالا است گفت: این معاونت برای مداخله کاهش آمار طلاق از طریق اداره مشاوره و مددکاری اجتماعی یکسری اقدام ها در طول سال انجام می دهد که براساس ارزیابی های صورت گرفته از مراجعان به این اداره، اغلب نزاع های خانوادگی یکی از دلایل وقوع طلاق است.
او به حضور کارشناسان خبره حوزه مسایل اجتماعی و روانشناسی در اداره مشاوره و مددکاری اجتماعی استان اشاره کرد و گفت: در 6 ماه اول امسال بیش از هشت هزار و 500 مراجعه با موضوع طلاق به مراکز مشاوره این اداره در سطح استان شده که 88 درصد آن به مصالحه ختم شده است. یعنی همکاران ما توانسته اند از وقوع طلاق در سطح بالایی جلوگیری کننده که این آمار نشان از نقش مشاوره در رفع مشکلات و اختلافات خانوادگی می دهد.
او گفت: متاسفانه زوج ها از روی احساسات تصمیمات لحظه ای می گیرند و خیلی سریع به موضوعات مختلف واکنش نشان می دهند و این مسایل آنها را به سمت طلاق و جدایی می کشاند اما از طریق گفت و گو و گرفتن مشاوره ها می توانند از میزان تنش ها بکاهند و از وقوع طلاق نیز جلوگیری نمایند.
** اعتیاد صنعتی چهارمین معضل استان
چهارمین اولویت آسیب های اجتماعی استان کرمانشاه از دیدگاه نیروی انتظامی اعتیاد صنعتی است.
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه معتقد است: یکی از چالش های غرب کشور و استان های دارای خرده فرهنگ ها، رواج باورهای اشتباه مانند مصرف مواد مخدر در برخی آیین ها مانند عروسی و حتی عزا است که براساس این باورها مصرف مواد را نوعی فرهنگ می دانند.
سرهنگ آمویی می گوید براساس این باورهای غلط در برخی آیین های عزا و عروسی اگر مواد مخدر مصرف نشود آن را نوعی توهین تلقی می کنند و یا تلقی اشتباهی که برخی افراد دارند استفاده از مواد مخدر برای تسکین و درمان برخی از بیماری ها مانند استخوان درد و قند خون است.
او به عزم جدی پلیس در مبارزه با خرید و فروش مواد مخدر در سطح خرده فروشی در سطح استان اشاره کرد و گفت: در این زمینه پلیس مبارزه با مواد مخدر استان حدود بیش از 700 طرح مقابله و جمع آوری خرده فروشان را در 6 ماه اول امسال در سطح استان انجام داد.
او به وجود خلاهای قانونی در زمینه مبارزه با مواد مخدر و به ویژه دستگیری متهمان این حوزه اشاره کرد و گفت: در این موضوع نیروی انتظامی با دستگاه قضایی مشکل دارد و باید در قوانین این حوزه بازنگری صورت گیرد.
** قاچاق کالا پنجمین آسیب اجتماعی استان کرمانشاه
استان کرمانشاه به واسطه 371 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق یکی از مبادی ورود کالا به صورت غیر رسمی و قاچاق است به طوری که به گفته فرمانده انتظامی استان کرمانشاه 389 هزار و 600 قلم انواع کالای قاچاق به ارزش بیش از 192 میلیارد و 674 میلیون ریال در نیمه اول امسال در استان کشف شده و در این زمینه 31 باند نیز منهدم شده که این میزان کشفیات نسبت به مدت مشابه سال قبل 58 درصد افزایش داشته است.
به گفته سردار امان اللهی؛ در این راستا 31 باند قاچاق متلاشی و 137 نفر قاچاقچی نیز دستگیر شده اند.
تلفن همراه، لوازم خانگی، البسه، اقلام خوراکی و لوازم آرایشی بیشترین سهم کالای قاچاق ورودی به استان کرمانشاه را تشکیل می دهد.
وی با بیان اینکه استان کرمانشاه به واسطه 371 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق یکی از مبادی مهم ورود کالای قاچاق به کشور است، افزود: در شرایطی که بسیاری از جوانان استان کرمانشاه با معضل بیکاری دست و پنجه نرم می کنند، ورود بی رویه کالای قاچاق آسیب های جبران ناپذیری به اقتصاد استان وارد کرده است.
وی ادامه داد: متاسفانه آمار بالای بیکاری و ریسک پایین انجام معاملات کالای قاچاق موجب شده بخشی از جوانان جویای کار استان کرمانشاه به این سمت کشیده شوند و عواقب این عمل مجرمانه را بپذیرند.
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی کرمانشاه نیز از قاچاق کالا به عنوان یکی از معضلات استان نام برد و گفت: براساس قانون هر کالایی به صورت غیر رسمی وارد کشور شود قاچاق محسوب می شود و نیروی انتظامی موظف به ضبط آن است.
سرهنگ آمویی با بیان اینکه در مناطق مرزی معابری برای وارد کردن اجناس به صورت قانونی در قالب کوله بری باز شده است افزود: این موضوع از قاچاق جدا است.
او اظهار امیدواری کرد دستگاه های مرتبط با مقوله قاچاق کالا در این حوزه به گفتمان مشترکی برسند و ادبیات واحدی در مناطق مرزی در این حوزه شکل بگیرد که شاهد تداخل نباشیم.
وی اظهار کرد: اگر سرمایه گذاری مطمئن تری در مناطق مرزی انجام شود به طور قطع مرزنشینان ما به سمت کوله بری و کارهای سخت و ریسک پذیر نمی روند.
** نزاع یکی از دغدغه های اصلی مردم استان
نزاع های فردی و دسته جمعی به گفته معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی جزء دغدغه های استان کرمانشاه است بطوریکه در 6 ماه اول امسال نزاع فردی 200 درصد افزایش یافته و نزاع دسته جمعی هم افزایش 35 درصدی داشته است.
سرهنگ آمویی می گوید: برخورد قهری انتظامی در این بخش کارساز نیست بلکه استفاده از ظرفیت های مردم، تربیون ها و نهادهای فرهنگی، رسانه ای و تبلیغی و مداخله ریش سفیدان و بزرگان می تواند در کاهش نزاع ها موثر باشد.
به گفته او ریشه بسیاری از نزاع ها و تیراندازی ها در استان اختلافات خانوادگی است و به همین دلیل یک واحد خاص برای رسیدگی به بحث تیراندازی ها در استان از سوی فرمانده انتظامی استان ایجاد شده و تا به نتیجه رسیدن موضوع عمل می کنند.
این کارشناس حوزه مسایل اجتماعی می گوید: عکس العمل های فوری و احساسی و واکنش سریع نسبت به موضوعات کوچک یکی از دلایل شکل گیری نزاع است که طرفین بعد از مداخله دیگران و گفت و گو به هم رضایت می دهند و موضوع ختم می شود اما جنبه عمومی جرم باقی می ماند اما نزاع از لحاظ دید و منظر عمومی مردم بد و یکی از آسیب های اجتماعی استان محسوب می شود.
** مشارکت مردم راهکار کاهش آسیب ها
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه در بخش پایانی سخنان خود بر مشارکت مردم در قالب سازمان های مردم نهاد و تشکل های فرهنگی و اجتماعی تاکید کرد و گفت: در قانون برای نیروی انتظامی، نقش مقابله ای تعریف شده اما در راستای مطالبات رهبر معظم انقلاب این نیرو از 15 سال گذشته تغییر رویکرد داد و رویکرد اجتماعی را در دستور کار خود قرار داد.
سرهنگ آمویی، به ایجاد معاونت اجتماعی در نیروی انتظامی بعد از تغییر رویکرد ناجا اشاره کرد و افزود: ارایه آموزش های تخصصی و مشاوره ای در حوزه اجتماعی، ارتباط و تعامل با دستگاه های مختلف فرهنگی و اجتماعی و سازمان های مردم نهاد در دستور کار این معاونت قرار دارد که در این ارتباط در نیمه اول امسال 640 جلسه و در سال گذشته هزار و 870 جلسه آموزشی در سطح استان برگزار شد.
وی از اداره مشارکت همگانی معاونت اجتماعی به عنوان حلقه واسط بین دستگاه های دولتی نام برد و گفت: استفاده از ظرفیت مردمی و شورای معتمد پلیس یکی از برنامه های این معاونت است که اکنون در سطح هر حوزه کلانتری یک شورای معتمد پلیس تشکیل شده و افراد صاحب نام و ذی نفوذ هر محله دغدغه های مردم را به پلیس منعکس می کنند و مواردی که مدنظر پلیس است نیز به آنها منعکس می شود و یک ارتباط و تعامل دو طرفه بین مردم و پلیس برقرار می شود.
وی اظهار کرد: اداره مشاور و مددکاری در تمام کلانتری ها و دوایر اجتماعی استان مستقر هستند و به صورت رایگان به مراجعه کنندگان خدمات روان شناختی، روان شناسی و تحصیلی ارایه می دهد.
او به حضور فرمانده انتظامی و معاونان او در مساجد و محلات در طول سال نیز اشاره کرد و گفت: در این حضورها ارتباط چهره به چهره با مردم می گیریم و از نزدیک در جریان مسایل و مشکلات آنان قرار می گیریم.
او وظیفه نیروی انتظامی را مقابله دانست و افزود: اگر در حوزه اجتماعی ورود پیدا کرده ایم برای هماهنگی است و باید سایر دستگاه ها هم کنار ما باشند و به سهم خودشان بپردازند چرا که نیروی انتظامی به تنهایی توان رفع مسایل و مشکلات را ندارد.
آمویی با بیان اینکه با جدیت برای کاهش آسیب ها با دستگاه های مختلف وارد مذاکره شده ایم گفت: امسال تاکنون هشت تفاهم نامه مشترک با دستگاه های استان منعقد کرده ایم و می خواهیم با همکاری این دستگاه ها میزان آسیب ها را در استان تا حدی کنترل کنیم و کاهش دهیم.
او استفاده از تمام ظرفیت ها به ویژه حوزه فرهنگ و هنر را برای کاهش آسیب های اجتماعی مورد تاکید قرار داد و گفت: در کرمانشاه چندین برنامه تئاتر خیابانی در مناسبت های مختلف اجرا شده و در نظر داریم این گونه برنامه ها را افزایش دهیم.
3033/8066 خبرنگار: فرزاد نویدی ** انتشار دهنده:علی مولوی
این استان بافتی قومی و مذهبی دارد و اقوام کُرد، لک، جاف و ترک و همچنین مذاهب و فرق اهل تسنن، تشییع و اهل حق در این استان سکونت دارند.
استان کرمانشاه همچنین 371 کیلومتر مرز مشترک با دو بخش کُردنشین و عرب نشین کشور عراق دارد و می توان گفت جزء استان های مهم کشور محسوب می شود.
به دلیل تنوع قومی و مذهبی و وجود خُرده فرهنگ های فراوان از استان کرمانشاه به نام هندوستان ایران نام می برند، کرمانشاه از قدمت و پیشینه تاریخی نیز برخوردار است و سنگ نوشته ها و بناهای تاریخی دوران قبل از اسلام و دیگر دوره های تاریخی نشان از وجود فرهنگ و تمدن در این دیار دارد.
با این اوصاف استان کرمانشاه هم به تبع از مشکلات حاکم بر کشور با مسایل و مشکلات فراوانی در زمینه های مختلف به ویژه در حوزه اجتماعی برخوردار است.
مرزی بودن استان و ناآرامی های اوایل انقلاب و همچنین درگیری مستقیم در جریان هشت سال جنگ تحمیلی، کرمانشاه را با مسایل و مشکلات فراوانی روبرو کرده است؛ عصبانیت و پرخاشگری، مشکلات روحی و روانی و احساس ناامیدی و یاس از جمله مشکلات این استان است که منجر به بروز برخی آسیب های اجتماعی شده است.
کرمانشاه از جمله شهرهای مهاجر پذیر کشور است که به دلیل جنگ و ناآرامی در مناطق مرزی این استان، جمعیت زیادی یعنی معادل یک میلیون نفر از مجموع 2 میلیون نفر جمعیت کل استان در این شهر سکونت دارند و آسیب های اجتماعی از جمله بیکاری در این استان اکنون به یکی از معضلات تبدیل شده است.
آسیب شناسی اجتماعی (social-pathology) مفهوم جدیدی است که از علوم زیستی گرفته شده و مبتنی بر تشابهی است که دانشمندان بین بیماری های عضوی و آسیب های اجتماعی (کجروی ها) قائل می شوند.
واژه آسیب شناسی از دیدگاه پزشکی به فرآیند ریشه یابی بیماری ها گفته می شود.
کارشناسان و صاحب نظران حوزه علوم اجتماعی و روانشناسی معتقدند که آسیب اجتماعی به هر نوع عمل فردی یا جمعی اطلاق می شود که در چارچوب اصول اخلاقی و قواعد عام عمل جمعی رسمی و غیررسمی جامعه محل فعالیت کنشگران قرار نمی گیرد و در نتیجه با منبع قانونی و یا قبح اخلاقی و اجتماعی روبرو می گردد.
به همین دلیل، کجروان سعی دارند کجروی های خود را از دید ناظران قانون، اخلاق عمومی و نظم اجتماعی پنهان نمایند زیرا در غیر این صورت با پیگرد قانونی، تکفیر اخلاقی و طرد اجتماعی مواجه می شوند.
آسیب های اجتماعی پدیده هایی واقعی، متغیر، قانونمند و قابل کنترل و پیش گیری اند، کنترل پذیری آسیب های اجتماعی شناخت علمی آنها را در هر جامعه ای برای پاسخ به پرسش های نظری و عملی و کاربردی از ایده ها و یافته های علمی تولید شده در برنامه ریزی های کوتاه و بلندمدت برای مقابله صحیح با آسیب های اجتماعی، درمان یا پیشگیری از گسترش و پیدایش آنها را ضروری و پراهمیت می سازد.
عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور در گزارشی که ماه گذشته به مجلس داد گفت: آسیب های اجتماعی موضوع با اهمیتی است که رهبر معظم انقلاب نیز در 6 ماه گذشته، سه بار در این خصوص جلسه گذاشتند و هر بار حدود سه ساعت موضوع را با تمام ابعاد و جوانب آن و با حضور سران قوا و تمامی مسوولان حوزه اجتماعی مورد بررسی قرار دادند و در نهایت دستورهایی فرمودند.
وزیر کشور در ادامه افزود: مسایل اجتماعی، بازتاب و برون داد تمام رفتارهایی است که در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی بروز پیدا می کند و نهایتا می تواند موجب قوام، انسجام، اعتماد، امید و رضایتمندی باشد یا به عکس می تواند موجب تخریب سرمایه های اجتماعی و نهایتا مشکلاتی شود که در بعضی از مواقع تبدیل به موضوعات امنیتی شود.
او در جلسه آمارهایی در حوزه مسایل مختلف اجتماعی از جمله اعتیاد، بیکاری، طلاق و حاشیه نشینی ارایه کرد که این گزارش حاوی آمارهای تکان دهنده ای از مسایل اجتماعی در کشور بود.
برای ارزیابی وضعیت استان کرمانشاه در حوزه مسایل اجتماعی گفت و گویی را با معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان انجام دادیم که سرهنگ محمدرضا آمویی در این گفت و گو به استناد ارزیابی های صورت گرفته به تشریح شرایط استان پرداخت و از بیکاری، اعتیاد، طلاق، قاچاق کالا، سرقت، خودکشی و نزاع به عنوان آسیب های اجتماعی اولویت دار این استان نام برد.
او گفت: هر ساله برآوردی از یکسری مسایل را به عنوان اولویت های اجتماعی هم از دید مردم و هم کارشناسان اجتماعی و نخبگان استان تهیه می کنیم و این برآوردها را در کنار آمار و ارقام جرایمی که داریم جمع بندی و با عنوان برآوردهای اجتماعی در سه سطح اول؛ دوم و سوم به عنوان پایه و اساس کارهای انتظامی در تصمیم گیری ها مورد استفاده قرار می دهیم.
او می گوید: نیروی انتظامی آسیب های اجتماعی را در قالب 140 آسیب دسته بندی کرده و هر روز با این آسیب ها سر و کار دارد.
** بیکاری اولین و مهمترین آسیب استان کرمانشاه
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه؛ بیکاری را اولین و مهمترین آسیب و معضل استان برشمرد و گفت: براساس برآوردهای انجام شده، ریشه بسیاری از ناهنجاری ها و معضلات اجتماعی استان، بیکاری است.
سرهنگ آمویی با بیان اینکه بیکاری امروز به دغدغه اصلی مردم و مسوولان استان تبدیل شده است افزود: براساس آمارها بسیاری از سرقت های انجام شده در استان به فقر و بیکاری بر می گردد.
مرکز آمار ایران نرخ بیکاری استان کرمانشاه را 19.2 درصد در بهار امسال اعلام کرد یعنی 140 هزار نفر جویای کار به دنبال شغل هستند و این آمار به معنای قرار گرفتن کرمانشاه در رتبه اول کشور از نظر بیکاری است.
** اعتیاد دومین آسیب اجتماعی کرمانشاه
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه در ادامه از اعتیاد به عنوان دومین آسیب اجتماعی استان نام برد و گفت: براساس ارزیابی هایی که از سطح جامعه و در میان مردم شده، اعتیاد صنعتی از نظر مردم دومین آسیب اجتماعی است اما از نظر نیروی انتظامی دومین آسیب، اعتیاد سنتی است.
او اما افزود: تغییر الگوی مصرفی که صورت می گیرد و رواج مواد مخدر صنعتی از دید مردم و ما آسیب زا بودن این نوع مواد کاملا قابل رویت و بارز است و تاثیرات منفی مانند خشونت ها، قتل ها و اختلافات را در پی دارد و شدت خشونت ها در میان مصرف کنندگان مواد مخدر صنعتی نشان از میزان تاثیرات مخرب این نوع مواد را می دهد.
براساس اعلام مسوولان حدود 60 هزار نفر مصرف کننده مواد مخدر اعم از سنتی و صنعتی در استان کرمانشاه وجود دارد که به گفته معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی کرمانشاه این استان از نظر تعداد مصرف کننده در رده های حدود 14 تا 16 کشور قرار دارد.
سرهنگ آمویی به دربرگیری و تاثیر بسیار مخرب اعتیاد در جامعه نیز اشاره کرد و گفت: نباید تنها به آمار تعداد مصرف کنندگان مواد مخدر نگاه کنیم بله این نکته باید مدنظر باشد که خانواده های آنان که معادل حدود 200 هزار نفر براساس میانگین بُعد هر خانوار می شود درگیر این معضل اجتماعی هستند و از سوی دیگر جامعه نیز از تهدیدهای مخرب این افراد در امان نیست.
او با بیان اینکه در حوزه مبارزه با اعتیاد و مواد مخدر 23 دستگاه دخیل هستند، گفت: در این حوزه باید کار فرهنگی، اجتماعی و اطلاع رسانی انجام شود و نیروی انتظامی باید آخرین دستگاه باشد که در این حوزه به صورت برخوردی ورود پیدا کند.
به گفته فرمانده انتظامی استان کرمانشاه از ابتدای امسال تاکنون 29 باند متلاشی و 111 نفر دستگیر شده اند، گفت: در این مدت هزار و 108 کیلوگرم کشفیات انواع مواد مخدر و دستگیری هزار و 900 نفر توزیع کننده و خرده فروش مواد مخدر نیز در سطح استان صورت گرفته است.
** طلاق سومین معضل اجتماعی کرمانشاه
به گفته معاون امور اجتماعی استانداری کرمانشاه در استان از هر چهار ازدواج یک مورد آن به طلاق منجر می شود و رتبه استان در این زمینه 9 کشوری است.
سیاوش امیری در این باره گفت: همه ظرفیت های لازم برای کاهش پدیده طلاق در جامعه بکار گرفته شده و در این زمینه تلاش خوب و اثربخشی از سوی وزارت کشور برای پرداختن به این موضوع در حال انجام است.
براساس آمار ثبت احوال استان کرمانشاه، 2 هزار و 228 مورد طلاق در 6 ماه اول امسال در استان کرمانشاه به ثبت رسیده است.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری کرمانشاه نیز می گوید: معاونت اجتماعی وزارت کشور بحث های کارشناسی دقیقی را برای کاهش آسیب های اجتماعی به ویژه پدیده طلاق انجام داده و موضوع طلاق به عنوان اولویت دارترین مباحثی است که مورد توجه قرار گرفته است.
حسین باباجانی؛ از تدوین طرح ملی کاهش طلاق و افزایش تحکیم بنیان خانواده در وزارت کشور خبر داد و افزود: این طرح به استان های کشور ابلاغ شده و تمامی وظایف و اقدام های دستگاه های اجرایی به صورت دقیق مشخص شده لذا ما در استان کرمانشاه نیز باید همت و تلاش خود را در این راستا افزایش دهیم.
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی کرمانشاه نیز با بیان اینکه میزان شیوع طلاق در استان بالا است گفت: این معاونت برای مداخله کاهش آمار طلاق از طریق اداره مشاوره و مددکاری اجتماعی یکسری اقدام ها در طول سال انجام می دهد که براساس ارزیابی های صورت گرفته از مراجعان به این اداره، اغلب نزاع های خانوادگی یکی از دلایل وقوع طلاق است.
او به حضور کارشناسان خبره حوزه مسایل اجتماعی و روانشناسی در اداره مشاوره و مددکاری اجتماعی استان اشاره کرد و گفت: در 6 ماه اول امسال بیش از هشت هزار و 500 مراجعه با موضوع طلاق به مراکز مشاوره این اداره در سطح استان شده که 88 درصد آن به مصالحه ختم شده است. یعنی همکاران ما توانسته اند از وقوع طلاق در سطح بالایی جلوگیری کننده که این آمار نشان از نقش مشاوره در رفع مشکلات و اختلافات خانوادگی می دهد.
او گفت: متاسفانه زوج ها از روی احساسات تصمیمات لحظه ای می گیرند و خیلی سریع به موضوعات مختلف واکنش نشان می دهند و این مسایل آنها را به سمت طلاق و جدایی می کشاند اما از طریق گفت و گو و گرفتن مشاوره ها می توانند از میزان تنش ها بکاهند و از وقوع طلاق نیز جلوگیری نمایند.
** اعتیاد صنعتی چهارمین معضل استان
چهارمین اولویت آسیب های اجتماعی استان کرمانشاه از دیدگاه نیروی انتظامی اعتیاد صنعتی است.
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه معتقد است: یکی از چالش های غرب کشور و استان های دارای خرده فرهنگ ها، رواج باورهای اشتباه مانند مصرف مواد مخدر در برخی آیین ها مانند عروسی و حتی عزا است که براساس این باورها مصرف مواد را نوعی فرهنگ می دانند.
سرهنگ آمویی می گوید براساس این باورهای غلط در برخی آیین های عزا و عروسی اگر مواد مخدر مصرف نشود آن را نوعی توهین تلقی می کنند و یا تلقی اشتباهی که برخی افراد دارند استفاده از مواد مخدر برای تسکین و درمان برخی از بیماری ها مانند استخوان درد و قند خون است.
او به عزم جدی پلیس در مبارزه با خرید و فروش مواد مخدر در سطح خرده فروشی در سطح استان اشاره کرد و گفت: در این زمینه پلیس مبارزه با مواد مخدر استان حدود بیش از 700 طرح مقابله و جمع آوری خرده فروشان را در 6 ماه اول امسال در سطح استان انجام داد.
او به وجود خلاهای قانونی در زمینه مبارزه با مواد مخدر و به ویژه دستگیری متهمان این حوزه اشاره کرد و گفت: در این موضوع نیروی انتظامی با دستگاه قضایی مشکل دارد و باید در قوانین این حوزه بازنگری صورت گیرد.
** قاچاق کالا پنجمین آسیب اجتماعی استان کرمانشاه
استان کرمانشاه به واسطه 371 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق یکی از مبادی ورود کالا به صورت غیر رسمی و قاچاق است به طوری که به گفته فرمانده انتظامی استان کرمانشاه 389 هزار و 600 قلم انواع کالای قاچاق به ارزش بیش از 192 میلیارد و 674 میلیون ریال در نیمه اول امسال در استان کشف شده و در این زمینه 31 باند نیز منهدم شده که این میزان کشفیات نسبت به مدت مشابه سال قبل 58 درصد افزایش داشته است.
به گفته سردار امان اللهی؛ در این راستا 31 باند قاچاق متلاشی و 137 نفر قاچاقچی نیز دستگیر شده اند.
تلفن همراه، لوازم خانگی، البسه، اقلام خوراکی و لوازم آرایشی بیشترین سهم کالای قاچاق ورودی به استان کرمانشاه را تشکیل می دهد.
وی با بیان اینکه استان کرمانشاه به واسطه 371 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق یکی از مبادی مهم ورود کالای قاچاق به کشور است، افزود: در شرایطی که بسیاری از جوانان استان کرمانشاه با معضل بیکاری دست و پنجه نرم می کنند، ورود بی رویه کالای قاچاق آسیب های جبران ناپذیری به اقتصاد استان وارد کرده است.
وی ادامه داد: متاسفانه آمار بالای بیکاری و ریسک پایین انجام معاملات کالای قاچاق موجب شده بخشی از جوانان جویای کار استان کرمانشاه به این سمت کشیده شوند و عواقب این عمل مجرمانه را بپذیرند.
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی کرمانشاه نیز از قاچاق کالا به عنوان یکی از معضلات استان نام برد و گفت: براساس قانون هر کالایی به صورت غیر رسمی وارد کشور شود قاچاق محسوب می شود و نیروی انتظامی موظف به ضبط آن است.
سرهنگ آمویی با بیان اینکه در مناطق مرزی معابری برای وارد کردن اجناس به صورت قانونی در قالب کوله بری باز شده است افزود: این موضوع از قاچاق جدا است.
او اظهار امیدواری کرد دستگاه های مرتبط با مقوله قاچاق کالا در این حوزه به گفتمان مشترکی برسند و ادبیات واحدی در مناطق مرزی در این حوزه شکل بگیرد که شاهد تداخل نباشیم.
وی اظهار کرد: اگر سرمایه گذاری مطمئن تری در مناطق مرزی انجام شود به طور قطع مرزنشینان ما به سمت کوله بری و کارهای سخت و ریسک پذیر نمی روند.
** نزاع یکی از دغدغه های اصلی مردم استان
نزاع های فردی و دسته جمعی به گفته معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی جزء دغدغه های استان کرمانشاه است بطوریکه در 6 ماه اول امسال نزاع فردی 200 درصد افزایش یافته و نزاع دسته جمعی هم افزایش 35 درصدی داشته است.
سرهنگ آمویی می گوید: برخورد قهری انتظامی در این بخش کارساز نیست بلکه استفاده از ظرفیت های مردم، تربیون ها و نهادهای فرهنگی، رسانه ای و تبلیغی و مداخله ریش سفیدان و بزرگان می تواند در کاهش نزاع ها موثر باشد.
به گفته او ریشه بسیاری از نزاع ها و تیراندازی ها در استان اختلافات خانوادگی است و به همین دلیل یک واحد خاص برای رسیدگی به بحث تیراندازی ها در استان از سوی فرمانده انتظامی استان ایجاد شده و تا به نتیجه رسیدن موضوع عمل می کنند.
این کارشناس حوزه مسایل اجتماعی می گوید: عکس العمل های فوری و احساسی و واکنش سریع نسبت به موضوعات کوچک یکی از دلایل شکل گیری نزاع است که طرفین بعد از مداخله دیگران و گفت و گو به هم رضایت می دهند و موضوع ختم می شود اما جنبه عمومی جرم باقی می ماند اما نزاع از لحاظ دید و منظر عمومی مردم بد و یکی از آسیب های اجتماعی استان محسوب می شود.
** مشارکت مردم راهکار کاهش آسیب ها
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه در بخش پایانی سخنان خود بر مشارکت مردم در قالب سازمان های مردم نهاد و تشکل های فرهنگی و اجتماعی تاکید کرد و گفت: در قانون برای نیروی انتظامی، نقش مقابله ای تعریف شده اما در راستای مطالبات رهبر معظم انقلاب این نیرو از 15 سال گذشته تغییر رویکرد داد و رویکرد اجتماعی را در دستور کار خود قرار داد.
سرهنگ آمویی، به ایجاد معاونت اجتماعی در نیروی انتظامی بعد از تغییر رویکرد ناجا اشاره کرد و افزود: ارایه آموزش های تخصصی و مشاوره ای در حوزه اجتماعی، ارتباط و تعامل با دستگاه های مختلف فرهنگی و اجتماعی و سازمان های مردم نهاد در دستور کار این معاونت قرار دارد که در این ارتباط در نیمه اول امسال 640 جلسه و در سال گذشته هزار و 870 جلسه آموزشی در سطح استان برگزار شد.
وی از اداره مشارکت همگانی معاونت اجتماعی به عنوان حلقه واسط بین دستگاه های دولتی نام برد و گفت: استفاده از ظرفیت مردمی و شورای معتمد پلیس یکی از برنامه های این معاونت است که اکنون در سطح هر حوزه کلانتری یک شورای معتمد پلیس تشکیل شده و افراد صاحب نام و ذی نفوذ هر محله دغدغه های مردم را به پلیس منعکس می کنند و مواردی که مدنظر پلیس است نیز به آنها منعکس می شود و یک ارتباط و تعامل دو طرفه بین مردم و پلیس برقرار می شود.
وی اظهار کرد: اداره مشاور و مددکاری در تمام کلانتری ها و دوایر اجتماعی استان مستقر هستند و به صورت رایگان به مراجعه کنندگان خدمات روان شناختی، روان شناسی و تحصیلی ارایه می دهد.
او به حضور فرمانده انتظامی و معاونان او در مساجد و محلات در طول سال نیز اشاره کرد و گفت: در این حضورها ارتباط چهره به چهره با مردم می گیریم و از نزدیک در جریان مسایل و مشکلات آنان قرار می گیریم.
او وظیفه نیروی انتظامی را مقابله دانست و افزود: اگر در حوزه اجتماعی ورود پیدا کرده ایم برای هماهنگی است و باید سایر دستگاه ها هم کنار ما باشند و به سهم خودشان بپردازند چرا که نیروی انتظامی به تنهایی توان رفع مسایل و مشکلات را ندارد.
آمویی با بیان اینکه با جدیت برای کاهش آسیب ها با دستگاه های مختلف وارد مذاکره شده ایم گفت: امسال تاکنون هشت تفاهم نامه مشترک با دستگاه های استان منعقد کرده ایم و می خواهیم با همکاری این دستگاه ها میزان آسیب ها را در استان تا حدی کنترل کنیم و کاهش دهیم.
او استفاده از تمام ظرفیت ها به ویژه حوزه فرهنگ و هنر را برای کاهش آسیب های اجتماعی مورد تاکید قرار داد و گفت: در کرمانشاه چندین برنامه تئاتر خیابانی در مناسبت های مختلف اجرا شده و در نظر داریم این گونه برنامه ها را افزایش دهیم.
3033/8066 خبرنگار: فرزاد نویدی ** انتشار دهنده:علی مولوی