ایران یکی از کشورهایی است که به رغم فرهنگ سازی و ارایه هشدارهای لازم، سالانه شاهد تصادفات جرحی و فوتی در جاده ها است هر چند آمار تصادفات و خسارت های جانی و مالی ناشی از آن در 10 سال اخیر به دلیل فرهنگ سازی و اعمال قوانین سختگیرانه کاهش یافته به گونه ای که در سال 84 تعداد افرادی که در تصادفات سالانه کشته می شدند 28 هزار نفر بود که در پایان سال 93 به 16 هزار و 872 نفر کاهش یافت، بنابراین حدود 40 درصد تعداد تلفات کاهش یافت و روند کاهشی خود را تا سال 95 حفظ کرد.
این در حالی است که با مطالعات انجام شده از سوی مرکز مطالعات پلیس راهور ناجا خسارت مستقیم مالی هر مرگ تصادفات یک میلیارد و 200 میلیون تومان است که با احتساب دو هزار مرگ در محل های حادثه خیز باید گفت سالانه حدود دو هزار و 400 میلیارد تومان محل های حادثه خیز به اقتصاد کشور خسارت وارد می کند که این آمار جدا از سایر خسارات جانبی، زخمی ها و ایجاد مشکلات اجتماعی برای افراد است.
اگرچه آمار تلفات تصادف های جاده ای کاهش یافته است اما آمار تلفات همچنان بالاست. در زمان حاضر حدود سه هزار و 400 محل حادثه خیز در جاده های برون شهری وجود دارد که به رغم کاهش آنها طی سال های گذشته وضعیت یک هزار و 500 محل از این تعداد بحرانی است و حجم زیادی از تصادفات فوتی و جرحی در آنها رخ می دهد. بنابر این باید در زمینه فرهنگ سازی ترافیک اقدامات بسیاری انجام شود چرا که علت اصلی بسیاری از تصادفات انسان بوده و در اکثر این موارد، راننده دچار تخلف شده است.
با توجه به هزینه های سنگین تصادفات ترافیکی و اختصاص بخش قابل توجهی از تولید ناخالص ملی کشور به این امر، لازم است تا تخلفات ترافیکی و در نتیجه تعداد تصادفات در کشور کاهش یابد.
براین اساس آموزشگاه های راهنمایی و رانندگی از مراکز معتبر و قابل وثوق پلیس برای ارایه آموزش های مرتبط با رانندگی و همچنین نهادینه کردن فرهنگ ترافیک به شمار می آید که در سال های اخیر این آموزشگاه ها جدیدترین موارد قانونی و آیین نامه ای را به هنرجویان آموزش داده و به گفته بسیاری از هنرجویان این مراکز ارایه آموزش ها را بسیار سختگیرانه در پیش گرفته است.
شاید یکی از دلایل این سختگیری ها، فرهنگ سازی ترافیک به کاربران به عنوان مهم ترین و اصلی ترین عامل تصادف ها است تا از این طریق به نوعی آمار تلفات ناشی از تصادفات کاهش یابد. آموزشگاه های رانندگی در کنار تمام محاسنی که در بر دارند دارای معایب و مشکلاتی هستند.
محمد 20 ساله یک شهروند تهرانی است که در یکی از آموزشگاه های تهران ثبت نام کرده است، در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: سخت گیری های آموزشگاه هنرجویان را خسته می کند به گونه ای که دوست داریم تنها گواهی نامه را اخذ کنیم و هیچ علاقه ای برای دریافت مطالب کلاس نداریم.
وی ادامه می دهد: کلاس های تئوری آموزشگاه ها 10 جلسه، شهری هشت جلسه و کلاس فنی سه جلسه است در حالی که باید تعداد جلسات شهری را که در واقع کلاس عملی است افزایش دهند تا مطالب کتاب را در عمل ببینیم و تجربه کنیم. از سوی دیگر کلاس های فنی برای هنرجویان چندان کاربردی ندارد چون فهم آن برای ما یک مقدار مشکل است چون با قطعات خودرو آشنا نیستیم و با سه جلسه هم آشنا نخواهیم شد.
محمد اضافه می کند: از طرف دیگر امتحان کلاس های تئوری در دو مرحله مقدماتی و نهایی برگزار می شود که به نظر برگزاری دو امتحان در این زمینه بی مورد است و وقت هنرجویان گرفته می شود.
فاطمه از دیگر هنرجویان یکی از آموزشگاه های رانندگی که شاغل است، می گوید: برخی از مربیان تئوری در کلاس ها بی ادبی می کنند و رفتار خوبی با هنرجویان ندارند، هنرجوی پسری در کلاس درس تئوری به سایر هنرجویان گفته وقتی تصدیق بگیرم هیچ یک از قوانین را به دلیل بد رفتاری مربی کلاس تئوری رعایت نخواهم کرد.
وی ادامه می دهد: برخی از رفتارها سبب می شود تا حس انتقامجویی در هنرجویان بویژه پسران نوجوان شکل بگیرد در حالیکه برخوردهای دوستانه و محترمانه بسیار اثر گذار است، در این کلاس ها افراد مختلف با سطح سواد، سن ، فرهنگ و ظرفیت های شخصیتی متفاوتی حضور دارند اما همه این افراد با وجود تمام تفاوت ها ، احترام و ادب را دوست دارند.
این هنرجوی آموزشگاه راهنمایی و رانندگی ادامه می دهد: از طرف دیگر برخی از مربیان کلاس های شهری و عملی از ما خواسته اند که بدون اطلاع آموزشگاه در جلسات خصوصی آن ها با پرداخت 420 هزار تومان در سه جلسه شرکت کنیم البته این کلاس ها به غیر از دو جلسه کلاس خصوصی است که آموزشگاه تجویز کرده است.
وی که هنرجوی تهرانی است ، می گوید: برای دریافت گواهی نامه تا کنون 503 هزار تومان پرداخت کرده ام اما با پرداخت هزینه های اضافی دیگر این مبلغ تا کنون به 700 هزار تومان رسیده است.
مجید 21 ساله می گوید: به نظر می رسد برخی از سرهنگ هایی که برای آزمون شهری به محل آزمون می آیند، بی مورد هنرجویان را مردود می کنند تا بابت هر مردودی 10 هزار تومان از هنرجویان اخذ کنند، از بین 50 نفری که در صف آزمون هستند شاید تنها 5 نفر قبول شوند، حق هیچ گونه اعتراضی هم نداریم.
وی ادامه می دهد: مردود کردن هنرجویان سبب نمی شود که آن ها به معنای واقعی راننده شوند، من اسم این برخورد ها را سختگیری نمی گذارم چون این گونه رفتارها سختگیری نیست بلکه فشار روحی هنرجو را تشدید می کند باید دوره های آموزش عملی هنرجویان در آموزشگاه ها افزایش یابد تا نقاط ضعف و قوت آن ها در کلاس ها شناسایی شود این در حالی است که جلسات اول تا سوم هنرجو در کلاس های عملی بی مورد سپری می شود و از جلسه سوم جلسات جان می گیرد و تا به خودت می آییم که رانندگی چیست، در جلسه هشتم کلاس ها تمام می شود.
** مشکلات رانندگان آموزشگاه ها
«م.ر» نسبت به بیمه نبودن رانندگان انتقاد دارد، در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: رانندگان آموزشگاه ها بیمه نیستند در حالی که بسیاری از ما با خودروی خودمان مشغول به کار هستیم، علاوه بر استهلاک خودرو و هزینه های آن، از بیمه محروم هستیم و باید هزینه های درمان و خانواده مان را از جیب بپردازیم.
وی می گوید: این در حالی است که ما مربیان تمام اقشار جامعه را آموزش می دهیم و خطرات ناشی از آن را اعم از جانی و مالی(خسارات احتمالی خودرو) را به جان می خریم اما خودمان نه امنیت شغلی داریم و نه بیمه ایم.
این مربی با بیان اینکه این صحبت ها، درد دل تمام مربیان آموزشگاه است، ادامه می دهد: ما مربیان خواهان مزایای قانونی هستیم که حداقل این مزایا شامل بیمه است.
** آیین نامه اجرایی آموزشگاه های رانندگی بازنگری می شود
سرهنگ هویدا تزار رئیس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور ناجا در گفت و گو با خبرنگار انتظامی ایرنا با بیان اینکه به تعداد استان و شهرستان مرکز صدور گواهی نامه در سطح کشور فعال است، گفت: شرایط اخذ مجوز راه اندازی مراکز آموزش راهنمایی و رانندگی در آیین نامه اجرایی آموزشگاه ها مصوب 15/12/1383 به صراحت آمده است که بسته به نوع آموزشگاه ها، شرایط از نظر مکانی متفاوت است براین اساس آموزشگاه های پایه سوم در کلان شهرها باید 130 متر فضای اداری و 50 متر پارکنیگ داشته باشند اما در شهرهای کوچک پارکینگ را 20 متر در نظر گرفته اند.
سرهنگ تزار اضافه کرد: کسانی که شرایط لازم را داشته باشند از طریق رسانه ها فراخوان می شوند که البته اکنون سقف این آموزشگاه ها پر است.
وی تصریح کرد: اما متقاضیان راه اندازی آموزشگاه های پایه یکم و دوم و همچنین موتورسیکلت ها می توانند ، درخواست خود را به پلیس راهور استان ها ارایه دهند تا درخواست آن ها بررسی و براساس جدول امتیازات و میزان امتیازی که کسب می کنند با رعایت نوبت و حدنصاب تعداد آموزشگاه ها، مجوز را دریافت می کنند.
سرهنگ تزار گفت: آموزشگاه موتورسیکلت در بسیاری از نقاط کشور راه اندازی شده و ادامه دارد و استانی که نیاز به این آموزشگاه داشته باشند، آمادگی صدور مجوز لازم در این زمینه را داریم.
رئیس مرکز صدور گواهی نامه پلیس راهور نیروی انتظامی گفت: پیش از این یکی از شرایط صدور گواهی نامه موتورسیکلت طی برگزاری دوره تئوری و عملی از آموزشگاه ها یا مراکز مجاز آموزشی انجام می شد براین اساس قبل از تصویب آیین نامه راهنمایی و رانندگی سال 1384 ضرورتی به طی آموزش نبود اما وقتی الزامی شد ، ضرورت داشت آموزشگاه های موتورسیکلت تاسیس شوند که حدود دو سالی است این آموزشگاه ها راه اندازی شده و براساس آیین نامه هیات دولت افراد برای استفاده از موتورسیکلت باید گواهی نامه مربوطه را داشته باشند و به آموزشگاه های موتورسیکلت مراجعه و گواهی نامه مرتبط را اخذ کنند.
سرهنگ تزار در مورد نبود فضای کافی در برخی از آموزشگاه های رانندگی پایه سوم و ازدحام جمعیت این مراکز، گفت: براساس تبصره ماده 21 آموزشگاه های رانندگی مصوب سال 1383 ، افرادی که قبل از تصویب این آیین نامه پروانه گرفته اند تا زمانی که در محل قبلی فعالیت خود را ادامه دهند از حقوق مکتسبه برخوردارند و می توانند در همان محل با شرایط قبلی به فعالیت خود ادامه دهند اما چنانچه بخواهند آموزشگاه را جا به جا کنند باید شرایط جدید را احراز کنند.
وی تصریح کرد: البته آیین نامه اجرایی آموزشگاه ها که در دست بازنگری است و در آینده ای نزدیک به تصویب هیات دولت می رسد و ابلاغ می شود، پیش بینی شده، آیین نامه های آموزشگاه های قدیمی که براساس مقررات قبلی راه اندازی شده و پروانه دریافت کرده باید شرایط خود را با قوانین جدید تطبیق دهند که کار کارشناسی آن در وزارت کشور و کمیسیون اجتماعی دولت انجام شده و برای تصویب نهایی به کمیسیون اصلی می رود تا نواقص موجود برطرف شود چرا که بعد از گذشت 10 سال ضرورت داشت آیین نامه اجرایی آموزشگاه ها بازنگری شود.
**شهروندان عدم رضایت خود از کارکنان آموزشگاه را اطلاع دهند
رئیس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور ناجا در مورد بداخلاقی برخی از مربیان تئوی، عملی و شهری آموزشگاه ها ، از شهروندان خواست تا عدم رضایت خود را از کارکنان آموزشگاه را از طریق سامانه 1197 اطلاع رسانی کرده چرا که تمام پیام ها بررسی و در صورت قصور از سوی آموزشگاه ها، برابر مقررات با آن ها برخورد می شود.
وی اضافه کرد: آموزشگاه هایی که مرتکب تخلف و نقض مفاد آیین نامه هیات دولت شده اند، پلمپ شده و به صورت موقت دسترسی های ورود به سامانه صدور گواهی نامه آن ها بسته و مجوز ثبت نام از آن ها گرفته می شود، وقتی که دسترسی مدیر بسته شود به هیچ عنوان نمی تواند از متقاضیان ثبت نام کند.
سرهنگ تزار در مورد دریافت هزینه های اضافه از هنرجویان، گفت: چنانچه توافقی بین هنرجو و مربی آموزشگاه باشد، مانعی ندارد، حداکثر تا سه جلسه آموزش های تکمیلی می تواند توسط کارشناسان تجویز شود. در صورتی که مربی علی رغم میل باطنی ، هنرجو را مجبور کرده که باید ساعت اضافه بگیرد یا مبالغ بالاتری از نرخ مصوب اخذ کند، مرتکب تخلف شده و هنرجو می تواند از طریق سازمان تعزیرات حکومتی طرح دعوا کرده که البته چنانچه گزارش شود آموزشگاهی گران فروشی کرده از طریق تعزیرات پیگیری کرده و طبق قانون برخورد می شود.
**تغییری در نرخ شهریه آموزشگاه رانندگی در سال95 اعمال نشد
رئیس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور ناجا در مورد مبالغ مصوب گفت: مبالغ مصوب براساس نرخ تورم به صورت سالانه توسط کمیسیون های نظارت استانی سازمان صنعت، معدن و تجارت مشخص می شود که البته این نرخ در هر استان و شهرستان با توجه به نرخ تورم متفاوت است و نرخ ثابتی ندارد، براساس ماده 18 آیین نامه اجرایی آموزشگاه ها مصوبه سال 83، نرخ ها را کمیسیون های استانی سازمان صنعت، معدن و تجارت مصوب می کنند.
سرهنگ تزار در مورد تغییر نرخ آموزش راهنمایی و رانندگی در سال 95، گفت: هر گونه تغییری براساس پیشنهاد راهنمایی و رانندگی و کانون آموزشگاه ها انجام می شود و پیشنهادات در سازمان صنعت، معدن و تجارت بررسی و آنالیز می شود و چنانچه تصویب شود، ابلاغ می شود این در حالی است که تا کنون هیچ گونه تغییری در این نرخ ها انجام نشده است.
**ورود سامانه آموزش الکترونیک به آموزشگاه ها
رئیس اداره صدور گواهی نامه راهنمایی و رانندگی پلیس راهور ناجا در مورد تغییر در نحوه آموزش آموزشگاه ها، گفت: سامانه های مختلفی طراحی شده است به عنوان سامانه آموزش الکترونیک که به فراگیری بهتر هنرجویان کمک می کند که مورد تایید پلیس راهور قرار گرفته که مجری سامانه آموزشگاه های رانندگی با بخش خصوصی قرارداد بسته که در آموزشگاهها عملیاتی شود.
وی با بیان اینکه این امکانات به عنوان بخشی از وسائل کمک آموزشی به شمار می آید، گفت: آموزشگاه های رانندگی باید برای آموزش بهتر هنرجویان از وسایل کمک آموزشی استفاده کنند.
سرهنگ تزار ادامه داد: از سوی دیگر از هر گونه وسائل کمک آموزشی ، حمایت می کنیم چرا که امروزه اقبال از سامانه ها و فضای مجازی برای آموزش هنرجویان یک ضرورت است و نوجوانان وجوانان مطالب را از این طریق راحت تر آموخته چون به صورت انیمیشن و فیلم بوده و مطالب منطبق با آیین نامه طراحی شده و کارشناسان در سامانه ها کار کرده اند.
** مردودی هنرجویان هیچ گونه صرفه اقتصادی برای مربیان ندارد
رئیس اداره صدور گواهی نامه راهنمایی و رانندگی پلیس راهور ناجا در پاسخ به این سووال که آیا این ادعا که برخی از کارشناسان پلیس که مسئول برگزاری آزمون شهری هنرجویان هستند بی دلیل هنرجویان را مردود می کنند تا هزینه ای اضافه از افراد دریافت شود، صحت دارد؟ گفت: همکارانی که آزمون ها را اخذ می کنند کارشناسان مورد وثوق بوده و از طریق بنیاد تعاون ناجا اعزام شده و ارتباطی از نظر سیتمی و ساختاری با آموزشگاه ها ندارند، آموزشگاه ها صرفا آموزش ارایه داده و همکاران که آزمون ها را برگزار می کنند مورد وثوق راهنمایی و رانندگی هستند و جز کارکنان آموزشگاه ها نیستند و هیچ گونه صرفه اقتصادی برای آن ها ندارد که بخواهند افراد را در آزمون ها قبول یا مردود کنند چرا که حقوق خود را از بنیاد تعاون ناجا دریافت می کنند.
تزار گفت: مبالغ به حساب سازمان صنعت، معدن و تجارت واریز می شود و سهم هر یک از جمله آموزشگاه ها به صورت جدا مشخص می شود و فیش های قانونی که در قانون بودجه پیش بینی شده در مورد صدور گواهی نامه به حساب خزانه واریز می شود.
وی درمورد تحت پوشش بیمه نبودن مربیان آموزش شهری آموزشگاه های راهنمایی و رانندگی، گفت: این مباحث صنفی است و از طریق کانون آموزشگاه ها و طبق قانون کار باید پیگیری شود.
**بیش از 78 درصد گواهی نامه های صادر شده پایه سومی است
به گفته سرهنگ تزار، در شش ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته در مجموع در زمینه صدور گواهی نامه اعم از جدید الصدور، تعویض، المثنی و تبدیل با 30 درصد کاهش مواجه بوده ایم و بیشترین فراوانی صدور گواهی نامه نیز مربوط به پایه سوم است که بیش از 78 درصد گواهی نامه های صادر شده اعم از تعویض، تبدیل، المثنی و جدیدالصدور مربوط به این نوع گواهی نامه و مابقی مربوط به سایر گواهی نامه ها است.
اجتمام(5)9105** 1569
گزارشگر: معصومه نیکنام *انتشاردهنده: علی حبیبی