کاهش اعتماد به سرمایه گذاری در ایران
- دوشنبه 24 آبان 1395 ساعت 10:13
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، جواد صالحی اصفهانی، استاد دانشگاه ویرجینیا تک آمریکا در برنامه دیشب پایش در مورد تاثیر انتخاب ترامپ بر اقتصاد ایران و جهان گفت: انتخاب ترامپ تاثیر ناخوشایندی بر اقتصاد ایران خواهد داشت و دولت باید عدم اطمینان به سرمایه گذاری خارجی با وجود انتخاب آقای ترامپ را با اقتصاد مقاومتی پوشش دهد.
وی ادامه داد: آن چیزی که بیشتر از همیشه می‌توان مهم برشمرد سیاست‌های اقتصادی ترامپ است که مربوط به کاهش شدید مالیات و ایجاد تعرفه برای کالاهای وارداتی است. تعرفه گذاری برای کالاهای وارداتی به معنی اعلام جنگ تجاری اول با چین و خیلی کشورهای دیگر اتفاق می افتد. پیش‌بینی نتیجه این دو سیاست آقای ترامپ برای اقتصاد جهانی تا حدی ساده است.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: ایشان می‌خواهد مالیات بنگاه‌ها را از ۳۵ درصد به ۱۵ درصد کاهش دهد. این امر باعث می‌شود که آمریکا با تریلیون ها دلار کمبود بودجه مواجه شود. معلوم نیست رئیس‌جمهور منتخب آمریکا این کمبود درآمد را از چه طریقی می‌خواهد جبران کند. اگر بخواهد پول چاپ بکند تورم افزایش می‌یابد و روی قیمت دلار تأثیر منفی می‌گذارد، اگر بخواهد پول قرض کند نرخ بهره بالا می‌رود و زمانی که نرخ بهره بالا رود نرخ بهره در سطح دنیا تأثیر خودش را می‌گذرد.
استاد اقتصاد ویرجینیا تک آمریکا گفت: به این دو دلیل فکر می‌کنم که سیاست‌های آقای ترامپ تأثیر ناخوشایندی بر بازارهای جهانی خواهد گذاشت. در مورد کاهش مالیات ایشان نه‌تنها قادر به کاهش نرخ مالیات است بلکه زیر فشار خواهد بود که مالیات بنگاه‌ها را کاهش بدهد چون سنا و کنگره که اکنون در دست جمهوری خواهان هستند سال‌هاست که برنامه کاهش مالیات بنگاه‌ها را پیگیری می‌کنند. اثرات منفی کاهش مالیات بنگاه‌ها بر بازارهای جهانی زودتر از جنگ تجاری آمریکا با چین و سایر کشورها بروز پیدا خواهد کرد.
وی در مورد وضعیت بازارها بعد از انتخابات آمریکا گفت: روز اول انتخاب ترامپ قیمت خیلی از بورس‌ها کاهش یافت و بعد دوباره به حالت اولیه خود برگشت، این اتفاق در برگزیت هم افتاد. این بازارها برای پیش‌بینی آینده خوب نیستند. طلا ممکن است به خاطر نا اطمینانی در بازارها روند افزایشی پیدا بکند، اینکه جنگ تجاری آقای ترامپ با چین به چه سمتی خواهد رفت آینده بازارها را بهتر نشان می‌دهد.
احتمال وضع تحریم‌های تازه علیه ایران
صالحی اصفهانی در مورد اینکه تأثیر سیاست‌های ترامپ و انتخاب ایشان بر اقتصاد ایران چه خواهد بود گفت: من فکر می‌کنم که انتخاب آقای ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا بر اقتصاد ایران بی‌تأثیر نخواهد بود ولی نحوه اثر آن بر اقتصاد ایران با نحوه تأثیر ان بر سایر اقتصادهای جهانی متفاوت خواهد بود. علت آن نیز این است که ایران رابطه تجاری با امریکا ندارد و آن مبادله تجاری ایران و آمریکا نیز بسیار بسیار ناچیز است.
صالحی اصفهانی تصریح کرد: آقای ترامپ قول داده که برجام را پاره بکند، ممکن است که نتواند کاملاً برجام را از بین ببرد ولی صد در صد قدرت این را دارد که در انجام تعهدات آمریکا تعلل بکند یا تعهدات آمریکا را به تأخیر بیندازد و از آن طریق باعث شود که اقتصاد ایران آن منفعتی که باید از برجام ببرد را نخواهد برد.
وی افزود: این قرارداد یک قرارداد بین‌المللی است و سازمان ملل آن را تضمین می‌کند و به این سادگی نیست که آقای ترامپ آن را پاره بکند ولی خیلی از تعهدات آمریکا تعهداتی است که به امضای سنا و کنگره آمریکا احتیاجی ندارد و جز اختیارات قوه مجریه است که خود قوه مجریه تصمیم بگیرد تا چه حد این تعهدات را انجام بدهد.
این اقتصاددان تاکید کرد: من پیش‌بینی می‌کنم که کنگره آمریکا به‌زودی تحریم‌های جدیدی را برعلیه ایران وضع بکند که البته ممکن است به نقض برجام منجر نشود ولی روابط دو کشور را تیره‌تر خواهد کرد.
صالحی اصفهانی در پاسخ به این سؤال که فکر نمی‌کند با بر هم خوردن روابط نوپا ایران و آمریکا ایران به سمت شرق و اروپا متمایل شود گفت: با اروپا کمتر، فکر می‌کنم شانس ایران وقتی ارتباط با غرب سخت شود این است که به سمت شرق برگردد. در کوتاه‌مدت تأثیر انتخاب آقای ترامپ این است که نوعی ترس در سرمایه‌گذاری در ایران بین سرمایه‌گذاران خارجی درست شود. البته در طولانی‌مدت ممکن است اروپایی‌ها تصمیم بگیرند که راه‌های برای سرمایه‌گذاری در ایران پیدا کنند و یا نگذارند ترامپ به برجام و نظام تجاری بین‌المللی ضربه زیادی بزند.
وی ادامه داد: پیش‌بینی می‌کنم در کوتاه‌مدت روند قراردادهای ایران و اروپا کندتر حرکت خواهد کرد و سرمایه‌گذاران منتظر اقدامات ترامپ در مورد ایران خواهند بود. انتخاب آقای ترامپ خوش‌بینی‌هایی که در مورد سرمایه‌گذاری در ایران ایجادشده را کاهش داد و این انتخاب بر اقتصاد ایران تأثیر ناخوشایندی می‌گذارد. ترامپ در عمل به برجام به اینکه توجه می کند که چگونه شرکت ها را تحت فشار بگذارد تا در انجام برجام اختلال ایجاد کند.
این اقتصاددان گفت: پیشنهاد من به مسئولان این است که به اقتصاد مقاومتی بیشتر توجه کنند. ما نباید اقتصاد خود را از دنیا جدا کنیم ولی آن را باید آنقدر مقاوم کنیم که تلاطم هایی مثل انتخاب آقای ترامپ و غیره حداقل تاثیر را بر اقتصاد بگذارد. با این وضع عدم اطمینان از سرمایه گذاری خارجی دولت باید در این شرایط یک مقدار محافظه کاری در ازیاد اعتبارات داشته باشد.
نظر مردم در مورد تأثیر ترامپ بر اقتصاد ایران : تأثیر نخواهد داشت
بر اساس نظرسنجی که در برنامه پایش انجام شد، حدود۵۰ درصد از شرکت‌کنندگان اعتقاددارند که انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا تأثیری بر اقتصاد کشور نخواهد داشت
در سؤال نظرسنجی از مردم پرسیده شد که پیروزی ترامپ در انتخابات امریکا چه تأثیری بر اقتصاد ایران خواهد داشت؟ ۱- تأثیر مثبت ۲- تأثیر منفی ۳- تأثیری نخواهد داشت.
در پایان این نظرسنجی ۴۹.۸۳ درصد از شرکت‌کنندگان بارأی به گزینه سوم اعتقاد داشتند که انتخاب ترامپ تأثیری بر اقتصاد ایران نخواهد داشت، ۳۱.۷ درصد اعتقاد داشتند تأثیر منفی و ۱۹.۱۱ درصد نیز معتقد بود که انتخاب ترامپ تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور می‌گذارد.
بر طبق این نظرسنجی فقط ۳۱درصد از شرکت‌کنندگان به تأثیر منفی ترامپ بر اقتصاد ایران اعتقاددارند. یکی از وعده‌های انتخاباتی ترامپ پاره کرده برجام بود.
مساله اصلی ترامپ چین است نه ایران
علی سرزعیم، کارشناس اقتصادی نیز در این برنامه عنوان کرد : برنامه‌ای که آقای ترامپ عرضه کرده برنامه بسیار متناقضی است، حرف‌های کاملاً متناقضی زده است، ایشان ازیک‌طرف می‌گوید که زیرساخت‌ها در آمریکا فرسوده است و مثالی می‌زند که فرودگاه‌های آمریکا مانند فرودگاه‌های کشورهای درحال‌توسعه است و بنابراین برای توسعه باید هزینه کرد و از طرفی شعار کاهش مالیات را می‌دهد. منابع محدود است و معلوم نیست قصد دارد این منابع را از کجا بیاورد.
وی ادامه داد: ترامپ برنامه‌ای که ارائه کرده برنامه حزب نیست بلکه برنامه شخصی خودش است و فرق زیادی با برنامه‌های جمهوری خواهان دارد. حضور آقای ترامپ باعث می‌شود عدم قطعیت در کل اقتصاد جهانی افزایش پیدا بکند و این باعث توجهات به بازار طلا خواهد. هر وقت ریسک در اقتصاد جهانی بالا رود سرمایه‌گذاران به بازارهای امنی مانند طلا نقل‌مکان می‌کنند.
سرزعیم خاطرنشان کرد: مسئله اصلی ترامپ ایران یا خاورمیانه نیست مسئله اصلی ترامپ چین و اقتصاد چین خواهد بود، بنابراین شاید در کوتاه‌مدت تعارضات سیاسی با ایران حاد شود ولی تصور من این است که مناقشات اصلی بین آمریکا و چین جدی خواهد شد اگر فشار آمریکا بر اقتصاد چین شدید شود، رشد اقتصادی چین کاهش می‌یابد و اثرات کاهش رشد اقتصادی چین بر اقتصاد جهانی و اقتصاد ایران تأثیر می‌گذارد.