تولیدات علمی نیابتی از آفات مدرک‌گرایی است

به گزارش حبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر حمیدرضا طیبی رئیس جهاد دانشگاهی در مراسم اختتامیه بیست‌وسومین کتاب سال دانشجویی گفت: «اساس پیشرفت و توسعه به تولید علم و استفاده درست از آن در اداره جامعه بستگی دارد، بر این اساس مستند‌سازی و کاربردی کردن علم، مستند‌سازی تجربیات و وقایع تاریخی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.»

او ازفود: «کتاب در همه ملل و ادیان الهی به ویژه اسلام از جایگاه والایی برخوردار است و از آنجا که معجزه پیامبر هم از نوع کتاب بود نشان می‌دهد که دین اسلام برای انسان‌ها حرمت عقلانی قائل شده است. این اهمیت تا حدی است که خداوند در اسلام به قلم و آنچه که می‌نویسند قسم یاد می‌کند.»

طیبی گفت: «اسلام با منطق اصیل خود باب گفت‌وگوی علمی را باز کرده است. قرآن به علت اینکه برای دانش و علم در پدیده‌های جهان اهمیت خاصی قائل شده برای دانشمندان نیز فضیلت خاصی در نظر گرفته است.»

او افزود: «جهاد دانشگاهی از ابتدای تأسیس به تولید علم و کاربردی کردن آن برای حل مشکلات جامعه، مستندسازی و انتشار علم توجه‌ای ویژه داشته است. علم تولید ثروت و قدرت می‌کند، غربی‌ها به دلیل غفلت بعضی از جوامع در زمینه پرداختن به علم سعی کردند این مساله را القا کنند که جوامع دیگر نمی‌توانند صاحب علم شوند و باید حتما در این زمینه به غربی‌ها مراجعه کنند. در واقع یکی از اهداف جهاد از ابتدای تأسیس این بود که نشان دهد ما توان تولید علم را داریم.»

رئیس جهاد دانشگاهی ادامه داد: «باید اثبات کنیم که با توان تولید علم خود می‌توانیم علم را به فناوری و کاربرد تبدیل کنیم، درواقع ایجاد خودباوری در نسل جوان و مدیران باعث می‌شود که علاوه بر اعتماد به توان ملی، اقتصاد کشور متکی بر علم خودمان باشد.»

او درباره ایجاد شبکه مراکز تخصصی برای کاربردی کردن علم گفت: «در جهاد دانشگاهی 11هزار پرونده علمی و فناورانه ایجاد کردیم که کمتر از 20درصد آن‌ها از منابع دولت و مابقی از تولیدات علم خود بود و بیش از 80درصد آن از تجاری‌سازی علم حاصل شده است.»

طیبی ادامه داد: «از سال 1360 ترویج علم از سوی جهاد دانشگاهی مورد توجه قرار گرفت، چون برای ما مهم بود که استادان و دانشجویان بتوانند دانسته‌های خود را مکتوب کنند.»

او درباره بیست و سومین جشنواره کتاب سال دانشجویی گفت: «یکی از اقدامات مهم سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی و معاونت فرهنگی ترویج کتاب و کتابخوانی و برگزاری این جشنواره است که علاوه بر جلب اعتماد دانشجویان توانست زمینه‌ساز ظهور استعدادها باشد.»

طیبی ادامه داد: «از میان 629 کتاب رسیده به این جشنواره تناسب بین رشته‌ها برقرار نیست و تعداد کتب در حوزه فنی و مهندسی کم بود، در حوزه علوم انسانی اگر چه تعداد کتب رسیده در این حوزه به جشنواره زیاد بود اما آثار آن در حل مشکلات جامعه بسیار کم است.»

او افزود: «ایجاد پایگاه فناوری اطلاعات SID یکی از افتخارات جهاد دانشگاهی است. ایجاد این پایگاه برای اشاعه و ترویج اطلاعات علمی مفید است و محققان از طریق آن می‌توانند از دستاوردهای علمی سایر افراد مطلع شوند. تا‌کنون 271هزار‌ و 520 مقاله درSID نمایه شده است، به‌علاوه بیش از 400هزار مقاله به صورت رایگان در این پایگاه در اختیار دانشجویان و استادان قرار دارد.»

رئیس جهاد دانشگاهی ادامه داد: «مشکلاتی در حوزه تولید علم وجود دارد که باعث کاهش سرعت آن شده است درحقیقت اگر برای تولید علم متقاضی باشد سرعت تولید علم هم به نسبت بالا می‌رود.»

او افزود: «یکی از بزرگترین آفات موجود در جامعه، توجه به مدرک‌گرایی در کشور است و متاسفانه اکثر افراد فکر می‌کنند داشتن مدرک دلیلی برای جایگاه اجتماعی آنها می‌شود. البته این مشکل هم وجود دارد که برخی سازمان‌های دولتی و غیردولتی با توجه به مدرک نیروی خود، افزایش حقوق را در نظر می‌گیرند، نتیجه این آفت، تولید رساله، کتاب و مقاله نیابتی است. خوشبختانه این مسئله در شورای عالی انقلاب فرهنگی به صورت جدی مطرح شد که با همکاری قوه قضاییه و نیروی انتظامی با مسائلی از این دست برخورد جدی شود.»

طیبی گفت: «کشور مشکل جدی در تولید علم و فناوری ندارد، بلکه باید مدیریت‌ها را اصلاح کنیم، یکی دیکر از مشکلات پراکنده‌کاری در حوزه‌های مختلف مثل موضوعات عمرانی است که باید اولویت‌بندی‌ها را برایشان تعیین کنیم.»