امیر هامونی که در بیست و یکمین نشست کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران سخن میگفت، تأکید کرد: یکی از روشهای ایجاد شفافیت در بازار سرمایه، ایجاد نظام سازنده روابط سرمایهگذاران است که ما هنوز نتوانستهایم این نظام را در بازار سرمایه ایران اجرا کنیم.
مدیرعامل فرابورس ایران ادامه داد: شرکتها اگر اطلاعات نهانی دارند، بلافاصله اطلاعرسانیهای لازم درخصوص آن صورت نمیگیرد و بعضا با مسئله نشت اطلاعات روبهرو هستیم که زمینههای رانت را برای استفاده برخی افراد فراهم میکند. این در حالی است که در بورسهای توسعهیافته، هرگونه اطلاعات درخصوص شرکتها بلافاصله در حضور رسانهها شفافسازی میشود. به گفته هامونی بهای شفافیت در بازار سرمایه هماکنون بالاست.
امیر هامونی در ادامه در مورد پذیرش شرکتهای کوچک در فرابورس گفت: در 8سالی که از تاسیس فرابورس ایران میگذرد بالغ بر 500شرکت، درخواست پذیرش به این رکن بازار سرمایه ارائه کردهاند که بنا به دلایل مختلف امکان راهیابی به بازار فرابورس را نداشته و از این تعداد 20درصد پذیرش شدهاند. مدیرعامل فرابورس ایران افزود:
هدف اصلی از تاسیس فرابورس بهکارگیری سازوکارهای سادهتر و تسهیل شرایط ورود برای شرکتهایی بوده است که به لحاظ سایز و سرمایه و باقی شرایط، امکان حضور در بورس اوراق بهادار تهران را نداشتهاند. وی با اشاره به بازار شرکتهای کوچک و متوسط و اختصاص یک تابلو برای معاملات شرکتهای دانشبنیان گفت:
شرایط این بازار را بسیار سادهتر از بازارهای اصلی بورس و فرابورس درنظر گرفتهایم؛ بهطور مثال بنگاههای اقتصادی در بدو ورود با مجموع حقوق صاحبان سهام 100میلیون تا 50میلیارد تومان امکان حضور در این بازار را دارند. او افزود: اگر شرکت زیانده نیز باشد با ارائه چشمانداز روشن از سودآوری میتواند درخواست پذیرش خود را به این بازار ارائه دهد، اما مسئله مهمی که باید مورد تأکید چندباره قرار بگیرد، رعایت شفافیت در ارائه صورتهای مالی است که حتما حسابرس معتمد گزارشهای مالی را ارزیابی کند تا سیستم حسابداری صنعتی در شرکت مورد استفاده قرار گرفته باشد.
مدیرعامل فرابورس در پاسخ با طرح این موضوع عنوان کرد: در فرایند پذیرش شرکتها اقدامات مختلفی از سوی شرکتها باید صورت گیرد که امری زمانبر بوده و بهتر است شرکتها پیش از ورود به بازار سرمایه آمادگی لازم را در خود بهوجود آورند؛ بهعنوان مثال بحث شفافیت مالیاتی، صورتهای مالی حسابرسی شده، رعایت حاکمیت شرکتی در نحوه اداره مجموعه و...
ازجمله مهمترین مواردی است که اگر پیش از درخواست پذیرش شرکتها به فرابورس یا بورس رعایت شوند، بحث پذیرش آنها بسیار کوتاه شده یا حتی در یک هفته انجام میشود. به گفته وی، هماکنون بسیاری از شرکتها پس از ارائه درخواست پذیرش سراغ رعایت اصول و قواعد مورد نیاز میروند که همین مسئله، فرایند پذیرش را زمانبر میکند.
هامونی در عین حال یکی دیگر از مهمترین الزامات برای حضور هرچه بهتر شرکتها در بازار معاملات سهام شرکتهای کوچک را توجه به نقش شرکتهای مشاور پذیرش عنوان کرد و در این خصوص گفت: در برخی بورسهای توسعهیافته شرکتهای مشاور پذیرش که نقش اثرگذاری در آمادهسازی شرکتها برای حضور در بورسها دارند، حتی بعضا 3تا 5سال پس از پذیرش شرکتها در بورس کماکان به شرکتها مشاوره میدهند تا از مسیر اصلی و استاندارد درخصوص ارائه صورتهای مالی و... دور نشوند.
او تصریح کرد: در بازار سرمایه ما نیز باید نقش اینگونه شرکتها هر چه بیشتر پررنگ و برجسته شود تا آمادهسازی شرکتها برای پذیرش در بورس و تداوم مسیر فعالیت آنها در بازار سرمایه بهخوبی صورت گیرد.
هامونی از بازطراحی صندوقهای سرمایهگذاری در بازار سرمایه خبر داد و گفت: هماکنون صندوقهای سرمایهگذاری امکان معاملات سهام در بازارهای اصلی بورس و بازار اول و دوم فرابورس را دارند که در حال بازطراحی آنها برای انجام معاملات در تمامی بازارها هستیم تا حضور سرمایهگذاران حقیقی در معاملات بازار نیز بهخوبی هدفمند و مدیریت شود.
هامونی در پاسخ به اینکه علت اصلی بالارفتن قیمت اوراق تسهیلات مسکن در ماههای گذشته چه بود، گفت: در آن زمان تقاضا بالا بود اما هماکنون عرضه، مناسب شده و خود بانک مسکن هم در تشدید عرضه اوراق ورود کرده و بازار متعادلتری داریم. بهنظر من این بازار توانسته در تأمین مالی میکروفاینانس برای مردم کمک کند. هماکنون روی همین نرخها که تسهها معامله میشوند، بهای تمامشده یک وام برای کسی که میخواهد از وام مسکن استفاده کند، چیزی حدود ۲۲ درصد در میآید.
مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه جدا شدن سامانه معاملاتی بورس از فرابورس برای فرابورس یک فرصت ایجاد کرده، میگوید: این موضوع یک راهکار بلندمدت نیست و تنها سازوکاری است که مدیریت وضع موجود را به پیش میبرد. هامونی با بیان اینکه یکی از چالشهای اساسی برای توسعه فرابورس تکنولوژی است، گفت: اگر بتوانیم تکنولوژی را خوب مدیریت کنیم و موضوعات مخابراتی و دسترسی عموم مردم بهویژه آنلاینها را در عرضههای اولیه بهتر کنیم قطع به یقین شرایط برای ما مطلوبتر خواهد شد.
هامونی در پاسخ به سؤالی درباره جدا شدن سامانه معاملاتی بورس و فرابورس گفت: این موضوع برای فرابورس یک فرصت است. با توجه به موضوعات مخابراتی و ترافیک کاری بعضا برای نمادهای معاملاتی فرابورس بهویژه در عرضههای اولیه مشکلاتی پیش میآمد که این مشکل با جدا شدن سامانه معاملاتی بورس و فرابورس برطرف میشود و فرصتی برای رشد بهتر فرابورس بهوجود میآورد.
مدیرعامل فرابورس تأکید کرد: البته این راهکار، راهکار بلندمدت برای ما نیست و تنها سازوکاری است که مدیریت وضع موجود را پیش ببریم. ما برای بلندمدت برنامههایی برای توسعه تکنولوژی و توسعه ظرفیتهای زیرساخت، نرمافزار و سختافزار داریم تا بتوانیم سامانه معاملاتی مجزا برای هر کدام از ابزارهای خاص خودمان داشته باشیم.