اثر فرصت های رانت جویی بر حجم سپرده های بانکی بخش خصوصی در اقتصاد ایران

چکیده

با توجه به آنکه سرمایه گذاری بخش خصوصی با استفاده از سپرده های مردم نزد بانک ها انجام می شود،  مقدار این سپرده ها بر میزان سرمایه گذاری و تولید کشور اثر دارد. عوامل مختلفی حجم سپرده های بخش خصوصی نزد بانک ها را تحت تأثیر قرار می دهند که در این مقاله رابطۀ بین فرصت های رانت جویی و حجم سپرده ها با استفاده از الگوی رگرسیون خود توضیح با وقفه های گسترده در اقتصاد ایران طی سالهای (1389-1350) مورد تحلیل و آزمون تجربی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین مدل های تحقیق نشان می دهند:  اختلاف نرخ ارز غیر رسمی و رسمی با ضریب (0/1486-) و اختلاف نرخ بهره در بازار غیر رسمی و رسمی با ضریب (0/3468-) حجم سپرده ها را در کوتاه مدت تحت تأثیر قرار می دهند. همچنین بر اساس رابطۀ تعادلی بلند مدت برآوردی، کشش حجم سپرده های بانکی نسبت به اختلاف نرخ ارز غیر رسمی و رسمی و اختلاف نرخ بهره در بازار غیر رسمی و رسمی، به ترتیب (0/0166-) و (0/0389-) است که این یافته،  اثر منفی و معنی دار متغیّرهای نمایانگر رانت جویی بر حجم سپرده های کوتاه مدت بخش خصوصی نزد بانک ها را تأیید می کنند و نشان می دهند که فرصت های رانت جویانه مردم را تشویق می نمایند تا به منظور کسب سود بیشتر، سپرده های خود را از بازار رسمی پول خارج کرده و به بازارهای غیر رسمی انتقال دهند.

کلیدواژه ها: سپرده های بانکی؛ رانت جویی؛ مدل رگرسیون خود توضیح با وقفه های گسترده؛ اقتصاد ایران

نویسندگان:

مجید مداح: دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان

سارا ابراهیمی: کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه سمنان

فصلنامه پژوهش های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار) - دوره 16، شماره 2، تابستان 1395.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.