مصرف آب بسته‌بندی‌شده در ایران دو درصد؛ در ترکیه ۲۰ درصد/ مصرف غیراصولی منابع مالی آب تصفیه‌شده برای امور غیرشرب
صنایع غذایی> سید ناصر رییسی، عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران می‌گوید: در ایران، فرهنگ استفاده از آب‌های بسته‌بندی‌شده، نهادینه نشده است. بازار عرضه و تقاضا در حوزه آب‌های بسته‌بندی‌شده مشکل دارد. به‌دلیل تقاضای پایین این محصول توان رقابت ندارد.
- دوشنبه 6 دی 1395 ساعت 19:41
صنایع غذایی> سید ناصر رییسی، عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران می‌گوید: در ایران، فرهنگ استفاده از آب‌های بسته‌بندی‌شده، نهادینه نشده است. بازار عرضه و تقاضا در حوزه آب‌های بسته‌بندی‌شده مشکل دارد. به‌دلیل تقاضای پایین این محصول توان رقابت ندارد.
سیدناصر رئیسی، عضو هیأت نمایندگان اتاق اردبیل و مدیرعامل شرکت آب‌معدنی پاک آب سبلان (واتا) درباره مشکلات آب آشامیدنی و بسته‌بندی آب می‌گوید: "آب آشامیدنی و بسته‌بندی آن، اولویت آخر دولت است، نه اولویت نخست. هر برنامه‌ریزی راهبردی که انجام می‌شود درنهایت به آب‌های مصرفی در حوزه صنعت، کشاورزی و خانگی توجه دارد، نه حوزه دیگر."
وی که با پایگاه خبری اتاق ایران گفت‌وگو کرده، معتقد است: "متأسفانه در ایران، فرهنگ استفاده از آب‌های بسته‌بندی‌شده، نهادینه نشده است تا با حداقل قیمت و بالاترین کیفیت به آب آشامیدنی دست یابند."
عضو کمیسیون آب، محیط زیست و اقتصاد سبز اتاق ایران از فرهنگی که درنهایت آن را هرز رفتن سرمایه می‌خواند، گلایه می‌کند و می‌گوید: "دولت سالانه مبالغ بسیار هنگفتی را صرف آب تصفیه‌شده می‌کند، اما حدود چند درصد از این آب در حوزه مصرف فردی استفاده می‌شود، ولی مابقی آب به مصارف دیگری می‌رسد که به آب تصفیه‌شده در آن حوزه، نیازی نیست."
مردم هنوز فرهنگ استفاده از آب‌های بسته‌بندی‌شده و آب‌های معدنی را نمی‌شناسند؛ عضو هیأت نمایندگان اتاق اردبیل تصریح می‌کند: "حدود دو درصد از آب‌های تصفیه‌شده، سهم شرب مردم است و مابقی به شستشو اختصاص دارد؛ در حالی که به جای آن هزینه‌ها، باید کمک کنند که آب‌های بسته‌بندی‌شده در اختیار مردم قرار گیرد."
او معتقد است: "حدود ۱۰۰ کارخانه آب‌معدنی در ایران فعالیت می‌کنند که همه آنها با بازار فروش مشکل‌دارند؛ بازار عرضه و تقاضا در حوزه آب‌های بسته‌بندی‌شده مشکل دارد. به‌دلیل تقاضای پایین این محصول توان رقابت ندارد."
نایب‌رئیس انجمن آب‌های معدنی و آشامیدنی ایران می‌گوید: "در ایران میزان آب مصرفی حدود دو درصد است، اما در ترکیه این میزان حدود ۲۰ درصد است. اگر این سهم بالاتر رود ما می‌توانیم انتظار تأثیرگذاری داشته باشیم."
مشکل اصلی کدام است؟
مدیرعامل شرکت آب‌معدنی پاک آب سبلان (واتا) از مشکلات اصلی حوزه بسته‌بندی آب می‌گوید: "مشکل اصلی ما تقاضای پایین است. از بعد سرمایه‌گذاری ما مشکلی نداریم؛ تقاضای پایین، قدرت خرید پایین مردم و دسترسی آسان به آب تصفیه‌شده در شیرهای خانگی، باعث می‌شود که کارخانه‌های آب بسته‌بندی‌شده یا ورشکسته شوند یا بقای آنها تهدید شود."
چه باید کرد؟
این حوزه نیاز به حمایت دولت و فرهنگ‌سازی دارد.
اما چگونه باید حمایت کرد؟
دولت از طریق سیستم آموزشی - درسی و رسانه‌های عمومی می‌تواند به مردم آموزش صحیح استفاده از آب تصفیه‌شده و بسته‌بندی را بدهد. آموزش به حمایت و بودجه دولتی نیاز دارد. از طرف دیگر فرهنگ‌سازی کار دولت به‌تنهایی نیست. باید تشکل‌ها، بخش خصوصی، اتاق ایران و شهرستان‌ها در این آموزش درست سهیم باشند.
نقش تشکل‌ها در این حوزه چیست؟
باید شرکت‌های عضو این تشکل برای فرهنگ‌سازی، سرمایه‌گذاری کنند؛ این‌یک دغدغه عمومی است بین بخش خصوصی و دولت. اما من انگیزه‌ای برای حل این مشکل نمی‌بینم.
وی می‌گوید: "دولت هم اقبالی برای اجرای این سیاست ندارد. دولت سه برابر هزینه را متحمل می‌شود، اما برای فرهنگ‌سازی استفاده از آب بسته‌بندی‌شده تلاشی نمی‌کند."
رئیسی تأکید می‌کند: "دولت باید به این نتیجه برسد که بقای این کارخانه‌ها به تقاضا بستگی دارد؛ از طرف دیگر دولت چگونه می‌خواهد کمبود آب را جبران کند و برای جبران کسری بودجه خود چه باید بکند؟" به گفته وی، این شیوه مدیریتی نادرست است و سیاست غلطی که باید اصلاح شود.
نحوه سرمایه‌گذاری و اقبال سرمایه‌گذارهای خارجی به این حوزه چگونه است؟
در ایران از قبل نستله و دنا حضور دارند، اما خبری از سرمایه‌گذاری جدید نیست. در دوره حضور هیأت‌های تجاری خارجی در ایران هم خیلی به حوزه آب و بسته‌بندی این محصول توجهی نشد. آب محصولی است که صادرات و واردات آن به دلیل گران بودن حمل‌ونقل به‌صرفه نیست.
صادرات آب بسته‌بندی‌شده چگونه است؟
حجم صادرات بسیار پایین است؛ تولیدکننده‌ها بیشتر به بازار داخلی می‌اندیشند، بازاری که خود حدود دو درصد است. رئیسی سطح صادرات به کشورهایی مثل آذربایجان را پایین‌تر از مصرف داخلی می‌داند.
منبع:ایانا