یک سال است تلویزیون ندیدم!

به گزارش بولتن نیوز، عارف لرستانی از جمله بازیگرانی است که اولین آشنایی دیداری مردم با او و شناخته شدنش به همکاری با مجموعه نود شبی«ببخشید شما» و مهران مدیری باز می گردد. او طی این سالها با قرارگرفتن در قالب نقش های طنز ثابت کرده که به خوبی می تواند از پس تیپ های شخصیتی متفاوت بر بیاید. بازی او در سریال«قهوه تلخ» در نقش بلدالملک بار دیگر باعث شد این بازیگر با اصطلاح های ویژه اش بر سر زبان ها بیفتد. او اخیرا قراردادی در سریال«هست و نیست» بسته که هنوز به مرحله تصویربرداری نرسیده است. لرستانی در گپ و گفتی با بانی فیلم درباره کار با تلویزیون و اینکه کار با کدام کارگردان برایش لذت بخش است، صحبت کرد. او به این اشاره کرد مدیری تنها کارگردانی است که بدون خواندن متن با او قرارداد می بندند. ادامه و مشروح این گفت و گو را از نظر می گذرانید:

-به طور کلی وضع اقتصاد و فرهنگ مناسب نیست و ورزشکاران و هنرمندان نیز با مشکل مواجه هستند. حال ما هنرمندان خوب نیست. گاهی در اینیستاگرامم مطلب می گذارم و تماس می گیرند می گویند تند برخورد می کنید. وقتی کار نباشد، چه ممنوع الکار باشید یا کار نداشته باشید، تفاوتی ندارد. از چه چیز باید بترسم. کارهایی هم که پیشنهاد می شود اصلا کیفیت خوبی ندارد. اگر هم با تلویزیون کار می کنم به این دلیل است که فراموش نشوم. امسال بین ۱۲ یا ۱۳ کار برای تنها دو کار قرارداد بستم. باقی کارهایی که پیشنهاد می شوند، اصلا خوب نیست و مشخص نیست افرادی که فیلمنامه می فرستند، از کجا آمدند و چه کسی هستند. از طرف دیگر دستمزدها به درستی پرداخت نمی شود. وقتی با تلویزیون کار می کنیم، امیدی به گرفتن پول نداریم بلکه تنها می خواهیم فراموش نشویم.

– وقتی پول خوب بدهیم نویسنده، کارگردان و دیگر عوامل هم خوب هستند. مسأله این است که بودجه یا نیست یا نمی دهند. به عنوان مثال، یک قسط می دهند که شما تنها شروع کنید و دیگر باقی دستمزد را نمی دهند و ما نمی دانیم کار را ادامه دهیم یا متوقف کنیم. اگر بودجه کم باشد، ما قانعیم و به هر حال باید کار کنیم اما مسأله بر سر کمبود بودجه نیست بلکه سر فقدان بودجه است.

– علت این است که با بسیاری از مسائل نمی شود شوخی کنیم. با هرکس شوخی کنیم، به او بر می خورد. با دکترا شوخی کردیم، تهدید کردند که تحسن می کنند و بعد رئیس آن زمان صداوسیما اول مقاومت کرد و بعد مسأله سیاسی شد و گفتند موضوع را فیصله دهید. مسأله این است که با هرکس شوخی می کنید آن را به شوخی ربط می دهد و می گوید شما در صحبت در خصوص مسائل سیاسی هستید. با هیچکدام از اقشار جامعه مانند روحانیان، معلمان دکترها نمی شود شوخی کرد و دیگر کسی برای شوخی باقی نمی ماند. بسیاری از مسائل سانسور می شود و مردم هم تلویزیون نمی بینند. شاید حدود یکسال باشد که تلویزیون خودمان را ندیده باشم. من جزو افرادی بودم که خودم را موظف می دانستم تلویزیون ببینم تا آثار کارگردانان را بشناسم. آن قدر تلویزیون روی شبکه های خودمان نیست که حتی فوتبال های مهم را فراموش می کنم ببینم. کافی است نگاهی به تلویزیون بیندازید و می بینید دو نفر مجری و کارشناس نشسته اند و دائم با یکدیگر صحبت می کنند و عملی در کار نیست و انگار همه دانشمند هستند. این نوع برنامه ها بودجه چندانی نمی برد و تنها پول یک مجری می ماند که تصور نمی کنم کافی باشد و هر آنچه به دست می آورد هم عموما مربوط به برنامه ها و مراسم هایی است که در خارج از صداوسیما برگزار می شود.

– علاقه من به کار خوب است و اگر کار جدی خوبی پیشنهاد نشود، به این دلیل که تا به حال کار جدی انجام ندادم، قبول نمی کنم. معمولا کاری که با معیارهایم مطابقت داشته باشد و بهتر باشد را قبول می کنم.

– این اتفاق نیفتاده که بگویم کاش این نقش را بازی می کردم اما در کار جدی این احساس را داشتم که می توانم این نقش را به خوبی بازی کنم.

– کار طنز خیلی مبتنی بر بداه است. ما معمولا چارچوب را حفظ می کنیم اما گاهی کلماتی به آن اضافه می کنیم. به عنوان مثال، در متن قهوه تلخ واژه ای به نام پدرسوخته وجود نداشت و من آن را به کار اضافه می کردم. گاهی پیشنهاد می دادم که این شخصیت همه جا عصبانی می شود، یک جا امکان مهربان شدنش وجود دارد. به یاد می آورم متن را خواندم به نویسندگان پیشنهاد دادم یک جا این بلدالملک رو به روی مستشار سکوت مطلق می کند و این سکوت کردن برای مستشار خیلی ترسناک است. معمولا آنچه به ذهنم می رسد را به کارگردان نمی گویم و به یکباره اجرا می کنم. وقتی اجرا می کنم معمولا کارگردان آن را می پذیرد. در تئاتر هم چیزی که به ذهنم می رسد را به کارگردان نمی گویم و بعد از اجرا کارگردان در خصوص خوب یا بد بودن آن نظر می دهد. کمتر اتفاق افتاده که کسی به من بگوید فلان کار را انجام ندهید. بازیگری نیازمند استعداد خدادادی است که انگار به طور مادرزادی در وجود ماست. بازیگری مثل ساعتی است که باید در بدن بازیگر کوک باشد و اگر ناکوک باشد، بازیگر نمی شویم. به همین دلیل است که بعضی بزرگان بازیگری دنیا معتقدند هیچ کلاس بازیگری، کسی را بازیگر نمی کند. اگر ساعت بازیگری در بدن بازیگر کوک باشد، اتفاقاتی می افتد که می دانید در این لحظه چه کاری باید انجام دهید. چند وقت پیش، ۱۰ روز تئاتری تمرین کردیم که اجرا نشد. از بازیگر مقابلم خواستند یک دیالوگ را دوباره تکرار کنند اما می دانستم آن ساعت مورد نظر را در بدن خود ندارد و بازیگر خیلی بدی بود. به یاد می آورم بازیگری سر قهوه تلخ داشتیم که یک بله قربان نمی توانست سر وقت بگوید. یکبار از من پرسید بازی من چه طور است و پاسخم این بود که چون پرسیدی می گویم که نه. همیشه آقای مدیری به من می گفت او نمی تواند دیالوگ بگوید و اگر نگفت شما صحنه را پر کن. حدود دو سال صحنه را پر کردم و او نمی توانست«بله قربان» را سر وقت بگوید. یک بازیگر دیگر دانشگاه رفته بود و انواع و اقسام کلاس های فیلمنامه نویسی را از سر گذرانده بود اما دیالوگ خود را نمی گفت. سربازها به من می گفتند اگر شما نظامی می شدی، سربازها جرأت نمی کردند به چشم شما نگاه کنند. اما پدرم نظامی بود و خیلی دوست داشت فرزندانش نظامی شوند.

 در تیپ های نظامی مانند بلدالملک از شخصیت پدرتون کمک گرفتید؟

– بله، کارشناس نظامی که سر قهوه تلخ آمده بود می گفت خیلی درست و بجا بازی می کنی و گفتم وقتی بچه بودم پدرم رئیس پاسگاه بود در یک خانواده نظامی بزرگ شدم.

– یک نقش جدی پلیس در کار منوچهر هادی به نام«ته خط» بازی کردم که نقش خوبی بود و از منتقدان هم نقدهای خوبی شنیدم و می گفتند عارف لرستانی ما را شگفت زده و غافلگیر کرد. در کمدی هم نقش گروپی«ببخشید شما» و بلدالملک«قهوه تلخ» را دوست داشتم. این دو در کمدی جزو نقش هایی هستند که مردم بیشتر مرا به آن می شناسند.

 درباره کار با آقای مدیری صحبت کنید؟

– کار با آقای مدیری خیلی لذتبخش است. او نه تنها کارگردان باهوشی است، بلکه انسان شریفی است. شاید مدیری تنها کسی باشد که بدون نوشته شدن متن و مشخص شدن نقش می روم و قرارداد می بندم. ما اول قرارداد می نویسیم و بعدا هر نقشی باشد، بازی می کنیم. در حال حاضر حتی از صمیمی ترین دوستم می خواهم که متن را برایم بفرستد و بخوانم.

– به نظرم«خنده وانه» با وجود موفقیت در آثار قبلی بیننده اش کم شده است. در حال حاضر«دورهمی» است که مردم می بینند و تلویزیون چیز دیگری ندارد. سوپراستار مردم در جامعه ما سالی تاک است که به محض درخواست ویدئو از روز اول مدرسه، چند میلیون ویدئو در آن واحد برایش می فرستند. مردم هم ثابت کردند که اگر کمدین های خودمان در تلویزیون باشند، حتی برای مدتی کوتاه هم پای ماهواره نمی نشینند. این مثل برنامه ۹۰ است که خیل بزرگی از بینندگان پای تلویزیون می نشینند. همان طور که می دانید سریال های ترکی شبکه جم خیلی مشکلدار هستند و متأسفانه ما چیزی را جایگزین آن نکردیم. همه مردم قطعا به سینما علاقه ندارند و تنها هدفشان این است که ساعاتی پای تلویزیون بنشینند و سرگرم شوند. بسیاری از مردم ممکن است جکی چان را بیشتر از مارلون براندو دوست داشته باشند. وقتی قرار است چیزی از تلویزیون پخش شود، باید آن ها را سرگرم کنیم و قصه گوی خوبی باشیم. سریال«شهرزاد» قصه گوی خوبی بود و اگر از تلویزیون پخش می شد، بیننده آن بدون شک میلیونی بود. معتقدم مردم سریال«معمای شاه» را مردم نمی بینند و دقیقا تأثیر آن روی مردم برعکس است و اصلا قصه گوی خوبی نبود. کارگردانان خوبی مثل مدیری و عطاران از تلویزیون رفته اند؛ چون هم بودجه نیست و هم ممیزی ها بی شمار است.

– نمی توانم به طور دقیق بگویم چه کسی اول، دوم یا سوم است اما هرکدام از کارگردانان موفق مانند رامبد جوان، مهران مدیری و رضا عطاران هر کدام به نحوی مخاطب را می توانند سرگرم کنند و پای تلویزیون بنشانند. شاید استعدادهای بیشتری باشند که اگر کار کنند، بتوانیم بیشتر با آنها آشنا شویم اما زمانی که بودجه نیست و میدانی برای افراد با سابقه نیست، انتظاری نمی توانیم داشته باشیم.

– قطعا. تا زمانی که وضعیت برای حضور بازیگران از لحاظ مالی در کشور نامناسب باشد و مجبور باشند برای تأمین معاش و اجاره خانه به شبکه های دیگری بروند، نمی توانم مخالف رفتن آن ها به شبکه هایی نظیر جم باشم. اگر کسی موقعیت مالی نامناسبی داشته باشد و نتواند هزینه خود را تأمین کند و در عین حال وجهه اجتماعی اش اجازه بسیاری از کارها را به او ندهد، مشخص است که طغیان می کند. اما به هرحال کاری با پولی مشخص است که می توانند هزینه شان را تأمین کنند.

– ما بچه های با استعداد زیاد داریم اما نمی دانم چرا در تلویزیون یا سینما شاهد فعالیت عده ای مشخص هستیم. نمی دانم علت بیکاری بازیگران باتجربه خوب چیست و چرا برای حضور یک بازیگر که همزمان در دو پروژه کار می کند صبر می کنند اما کسی را برای حضور در آن پروژه جایگزین نمی کنند. متأسفانه این باندبازی ها در کار ما وجود دارد و دیده می شود. ماهواره ها و شبکه جم مثل مثل بمب ساعتی در خانه های ما هستند و مشخص نیست بچه های نسل امروز با دیدن این برنامه ها و سریال های نامناسب چه اتفاقی در آینده برایشان می افتد. مسئولان متوجه این تغییرات و فرهنگ غیربومی که به خورد نسل امروز و بچه های ما داده می شود، نیستند.