گروه اقتصادی: این کارشناس با انتقاد از افزایش نرخ ارز طی هفتههای اخیر به ترکیب واردات کالا به کشور اشاره کرد و گفت: بررسیها نشان میدهد 55 درصد واردات کشور مربوط به کالاهای واسطهای و مواد اولیه است به این ترتیب ارز گرانتر به معنای افزایش بهای تمام شده تولید و افزایش فشار بر مصرف کننده است. معنای این اتفاق نیز تشدید رکود در کشور خواهد بود.
به گزارش بولتن نیوز، شاکری با بیان اینکه بخش عمده عمده صادرات کشور که از آن به عنوان صادرات غیرنفتی یاد میشود، شامل میعانات گازی، پتروشیمی و فولاد و دیگر محصولات صنایع مادر، گفت: این در حالی است که صنایع مادر ما برای صنایع دیگر کشورها صنایع مادر حساب میشوند و شاهدیم که هفته گذشته 14 تشکل صنعتی در نامهای نسبت به تأمین نکردن مواد اولیه و گرانفروشی صنایع مادر گلایه کردند.
وی با انتقاد از سخنان مشاور اقتصادی رئیس جمهوری مبنی بر واقعی شدن نرخ ارز در راستای افزایش صادرات، گفت: در کدام اقتصاد توسعه یافته تاکید میشود که برای گسترش صادرات نرخ ارز را افزایش دهیم؟ جز اینکه بگوییم این افراد که چنین مباحثی را مطرح میکنند، اشتراک منافع دارند و در منبع رانت فرو رفتهاند. ما صد بار قیمت ارز را بالا بردیم، آیا صادرات افزایش یافت؟
رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: ادعای افزایش نرخ ارز و تأثیر آن بر افزایش صادرات، فقط به سود صنایع به اصطلاح مادر منجر میشود.
وی با اشاره به آمارهای ارائه شده توسط دولت گفت: در این شرایط آمار مثبت میدهیم و احتمالاً ماه بعد تورم را شش درصد اعلام میکنیم.
وی افزود: به نظر میرسد سیاستهای کشور به گونهای است که ابتدا از غیرمولدها، خام فروشها و مونتاژکاران و بعد از تولیدکنندگان حمایت کنند.
شاکری با بیان اینکه حجم زیادی از یارانه را به خام فروشها میدهیم اما آنها برای صنایع پایین دستی مادری نمیکنند، تصریح کرد: آنها محصولات خود را به دیگر کشورها عرضه میکنند و به جای منافع داخلی، اشتغال و تولید دیگر کشورها را گسترش میدهند.
وی با اشاره به مسئولیت بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز، گفت: بانک مرکزی باید خریداران و فروشندگان ارز را شناسایی و سازوکاری به وجود بیاورد که همه معاملات ثبت شود تا جلوی تقاضای غیرمعاملاتی ارز گرفته شود. اگر نمیتوانید معاملات سوداگرانه را کنترل کنید، مقصر شمایید.
این اقتصاددان ادامه داد: نباید بانک مرکزی بداند چه کسانی چه میزان ارز میخرند؟ وظیفه نظارت بر عهده شماست.
شاکری تاکید کرد: صادرات نیاز به نوآوری و تولید مستمر دارد نه افزایش نرخ ارز. در کدام کشور با این کارها صادرات تقویت شده است؟ وی با بیان اینکه یکی از مزایای افزایش جهانی بهای دلار افزایش قدرت خرید ایران از کشورهای اروپایی و آسیایی است، گفت: کاهش بهای یوان، یورو و لیر در برابر دلار به نفع ما است، زیرا درآمد حاصل از فروش نفت بر مبنای دلار محاسبه میشود و این نقش تعیین کنندهای در قدرت خرید دارد.
رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این سؤال که راهکار شما برای کنترل بازار ارز چیست؟ گفت: باید ساختارهای مناسب برای بازار ارز ایجاد شود مانند پرتال ارزی و همچنین ثبت همه معاملات در سیستم. در این سیستم مشخص باشد که چه کسی چه میزان ارز دریافت کرده و چگونه آن را به مصرف رسانده است.
وی ادامه داد: صادرکنندگان بزرگ مثل پتروشیمیها را ملزم به عرضه ارز به بازار کنند چون این بنگاهها سالهاست از دولت یارانه دریافت کردهاند.
شاکری در مورد پیش نیازهای تک نرخی شدن ارز، گفت: تک نرخی شدن ارز زمانی قابل تحقق است که طرف عرضه و طرف تقاضا در بازار ارز مشخص باشد؛ اگر میتوانند انجام دهند.
شاکری ادامه داد: باید جریان ورود و خروج پول و معاملات رصد و ثبت شود. این بسیار مهم است به طوری که در کشورهای سرمایه داری گمرکات نقش بسیار مهمی حائز اهمیتی دارند. در کتاب اقتصاد ایران مدام راهکار ارائه کردهایم.
در شرایط افزایش نرخ ارز حاشیه سودی ایجاد میشود که ربطی به عملیات تولید ندارد و در واقع سود غیرعملیاتی به وجود میآید.