فراهم شدن زیرساخت پرداخت همراه در کشور

به گزارش نمایه بانک ، به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، ناصر حکیمی در نشست خبری امروز خود خبر داد: در روزهای آتی، بازدیدکنندگان نمایشگاه کتاب می توانند پرداخت همراه را تجربه کنند.
مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی با اشاره به نفوذ تلفن‌ها و ابزارهای همراه هوشمند در زندگی روزمره مردم ابراز امیدواری کرد: با زمینه‌‌ و بستر‌سازی کنونی که با همکاری تنگاتنگ کارشناسان شرکت خدمات انفورماتیک، شرکت شاپرک، بانک‌ها، ارایه دهندگان خدمات پرداخت و با هماهنگی بانک مرکزی صورت گرفته است، امیدواریم متناسب با آخرین فناوری‌های جهانی، در ایران نیز استفاده از تلفن‌های همراه و دیگر ابزار‌های هوشمند در حوزه پرداخت بانکی نیز به سرعت رواج یافته و بخشی از فعالیت‌های روزمره مردم تسهیل شود.
 وی افزود: همچنین در خصوص پرداخت بانکی از طریق شبکه‌های اجتماعی باید گفت که این زیرساخت زمینه ساز ارایه خدمت در این شبکه ها بوده و فصل جدیدی را در تجربه کاربری پرداخت رقم خواهد زد.
حکیمی با تاکید بر اهمیت امنیت اطلاعات در حوزه پرداخت‌ بانکی گفت: استفاده از ابزار‌های هوشمند برای پرداخت بانکی مستلزم بهره‌گیری از روش‌هایی است که در آن ملاحظات امنیتی رعایت شده باشد. بنابراین باید زیرساخت لازم برای مدیریت مباحث امنیتی ایجاد می‌شد.

این مقام مسئول با بیان اینکه استفاده از نشانگذاری در پرداخت تنها منحصر به تلفن‌های همراه هوشمند نمی‌شود و ابزار‌هایی همچون ساعت‌های هوشمند نیز قابل استفاده خواهند بود، افزود: پرداخت با تلفن‌های هوشمند محدود به تناظر یک به یک میان ابزار پرداخت (کارت بانکی)‌ و ابزار هوشمند نیست، به عبارت دیگر ابزار هوشمند محدود به یک ابزار پرداخت نمی‌شود که یکی از امکانات آن به شمار می‌آید و از این طریق می‌توان انواع ابزارهای پرداخت را به آن معرفی کرد. بنابراین در صورتی که مشتری کیف پول خود را فراموش کرده و یا نخواهد آن را همراه خود داشته باشد، می‌‌تواند از تلفن همراه و یا ساعت هوشمند خود به جای کیف پول استفاده کند.
وی افزود: روش کار این خدمت نوین بانکی به این ترتیب است که فرایند کشیده شدن کارت بانکی با نزدیک شدن تلفن و یا ساعت هوشمند به پایانه فروش (POS) شبیه سازی می‌شود. به تعبیری دیگر، برای پرداخت با استفاده از ابزار هوشمند تنها کافیست ابزار هوشمند خود را به پایانه فروش و یا دستگاه خودپرداز نزدیک کرد.
مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی با بیان اینکه استفاده از این زیرساخت محدود به تغییر در یک تجربه کاربری نیست، تصریح کرد: پس از این دو نوع تغییر اتفاق خواهد افتاد؛ اول اینکه با توجه به ایجاد زیرساخت جدید، امکان معرفی انواع پرداخت جدید فراهم می‌شود. از جمله می‌توان به پرداخت‌های بزن و برو (Tap and Go) اشاره کرد که گرچه رقم آن محدود است، ولی به علت اینکه نیاز به ورود رمز ندارد، سریع و بدون اتلاف وقت هستند. گفتنی است پیش از این به علت محدودیت‌های فناوری کارت‌های مغناطیسی، امکان پرداخت بزن و برو فراهم نبود. بنابراین طبیعی است که پس از این بسیاری از فرایندهای روزمره و عادی خرید تغییر خواهد کرد. همچنین با زیرساخت مورد اشاره، زمینه برای کیف پول الکترونیکی که بدون رمز و با سرعت زیاد، تراکنش‌های مشتری را انجام می‌دهد، فراهم خواهد شد.
وی افزود: تغییر بعدی در فرایند پرداخت‌های مجازی خواهد بود. با توجه به شکل‌گیری نمونه‌های موفق فروشگاه‌های مجازی، بخش بزرگی از فروشندگان به دنبال ایجاد فروشگاه با استفاده از برنامه‌های موبایلی هستند و فرایند نشانگذاری امکاناتی را در اختیار توسعه دهندگان نرم‌افزارهای کاربردی خواهد گذاشت تا مشتریان آنها بتوانند از طریق همان نرم‌افزار پرداخت را به انجام برسانند. پیش از این امکان این وجود نداشت که اطلاعات مشتریان را در اختیار آنها قرار دهیم که با فرایند نشانگذاری این مشکل رفع شده است و توسعه دهندگان می‌توانند امکان پرداخت درون برنامه‌ای را نیز در نرم‌افزارهای خود لحاظ کنند.

حکیمی به ایجاد بازاری جدید در عرصه نرم‌افزارهای استفاده کننده از نشانگذاری اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه یکی از مسایل اصلی فین‌تک‌ها (فناوری‌های مالی) دسترسی محدود آنها به عملیات پرداخت است، بر همین اساس یکی از اهداف ما در بانک مرکزی فراهم کردن فضای مناسب برای اشخاصی بود که به دنبال ارایه خدمات مالی گسترده تر از بانکها هستند که در ادامه مسیر،‌ زمینه برای ایجاد این امکانات نیز فراهم خواهد شد. 

نشانگذاری چیست؟
حکیمی در ادامه به معرفی فرایند نشانگذاری، پرداخت و گفت: به بیان ساده، با استفاده از نشانه گذاری می‌توان داده‌های حساسی را که بدون قرار دادن در ابزار واسطه خاصی همچون کارت بانکی نمی‌توان در اختیار متقاضی قرار داد، به یک رقم رمزگذاری شده خاص تبدیل کرد که تنها در همان فرایند پرداخت کاربرد دارد و اگر هم افشا شود، قابلیت استفاده مجدد نخواهد داشت.
به گفته حکیمی، فرایند نشانگذاری از نصب نرم‌افزار‌ نشانگذار و نرم‌افزار پرداخت در تلفن هوشمند آغاز می‌شود. در مرحله بعد فرایند نشانگذاری کارت بانکی توسط خود بانک صورت خواهد گرفت. پس از تبادل نشانه از طریق نزدیک کردن تلفن هوشمند به پایانه فروش، پیام نشانگذاری به مرکز شتاب برای تشخیص آن ارسال می‌شود.
وی افزود: در مسیر تراکنش نشانگذاری شده، ما دو نهاد جدید با عناوین مانا (مرکز ارایه نشانه‌های الکترونیکی) و سهند (سامانه هدایت نشانه‌های دیجیتال) ایجاد کرده‌ایم. نقش مانا نشانگذاری شماره کارت و کدگشایی از آن است و اگر مختصات فنی لازم را رعایت کنند، محدودیتی در تعداد ماناها وجود ندارد. سهند نیز نقش هدایت نشانه‌ به مانا تهیه کننده آن نشانه و دریافت شماره کارت از آن را دارد. به عبارت دیگر سهند برای معرفی مانا‌ها به شتاب تعریف شده است. سهند در مرکز شتاب مستقر خواهد شد ولی ماناها میتوانند خارج از زیرساخت ملی پرداخت و در بانک‌ها یا شرکتهای طرف قرارداد آنها که روالهای امنیتی و ارتباطی را طی کنند قرار گیرند.
مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی از ارتقای سطح امنیتی تراکنش‌ها از طریق فرایند نشانگذاری خبر داد و افزود: در حال حاضر که با افشاء اطلاعات کارت‌های مغناطیسی امکان سواستفاده فراهم است که با فرایند نشانگذاری این مشکل رفع می‌شود زیرا که با نشانگذاری بخشی از اطلاعات از بین می‌رود و همچنین نشانه ایجاد شده قابلیت سواستفاده ندارد.
وی افزود: با نشانگذاری سه لایه امنیتی خواهیم داشت، اول قفل تلفن هوشمند است و در مراحل بعدی قفل نرم‌افزار پرداخت و رمز کارت امنیت را تامین خواهند کرد. بنابراین رمز کارت که تنها لایه امنیتی در پرداخت‌های کارتی به شمار می‌رود، دو لایه امنیتی دیگر اضافه خواهد شد و در صورت مفقود شدن تلفن همراه نیز امکان سو‌استفاده وجود نخواهد داشت.
وی درخصوص سقف پرداخت موبایلی اظهار داشت: در نمایشگاه کتاب که این شیوه برای بن کارت‌های نمایشگاه تعریف شده، سقف پرداخت ۲ میلیون ریال است، اما برنامه داریم که تا ۶ ماه آینده این سقف به ۵۰۰ میلیون ریال که همان سقف کنونی کارت‌های مغناطیسی است، افزایش یابد.