به گزارش نمایه بانک ، به نقل از ستاد خبری سومین نمایشگاه تراکنش ایران، مهدی روحانینژاد مدیر «فروم اینترنت اشیاء ایران» که قراراست در نمایشگاه تراکنش ایران، کارگاه اینترنت اشیاء را برگزارکند، در گفتوگوی پیش رو، با اشاره به ضرورت تجهیز صنایع و سیستم بانکی کشور به فنآوری اینترنت اشیاء (IOT) میگوید: حجم بازار ICT قرار است طی برنامه ششم به دو و نیم برابر برسد، این اتفاق تنها در صورتیکه رشد فناوری IOT را در صنایع مختلف داشته باشیم، امکانپذیر است.
- آیا اینترنت اشیاء یا IOT در ایران کاربرد دارد یا اساسا یک ایدهی فانتزی است؟
به طور کلی حوزه ارتباطات در تمام دنیا، درحال حرکت به سمت اینترنت اشیاست. برقراری ارتباط تجهیزاتی که در صنعت کشور وجود دارد، تحت تاثیر همین عرصه قرار خواهد گرفت. یک موج از اینترنت اشیاء، توسط انسان و به وسیله موبایلها از سالهای گذشته شروع شد و در حال حاضر هم در حال اتصال این سیستم به سایر تجهیزاتی که در کشور وجود دارد هستیم. در مورد ایران هم باید بگویم، نمونههای مختلفی از صنایع و تجهیزات در کشور وجود دارد که مجهز به IOT است.
- آیا محصول تجاری شدهای در بازار ایران وجود دارد که در این دستهبندی قرار گیرد؟
اگر خیلی ساده بخواهیم محصولی را نام ببریم، کنتورهای هوشمندی که در خانهها وجود دارند، نمونهای از همین محصولات IOT است. کنترهای دیجیتال سهزمانه است که بهصورت لحظهای امکان کنترل میزان مصرف را برای شما فراهم میکند. در حال حاضر در حدود یک میلیون کنتور از همین سیستم استفاده میکنند. در صنایع هم، سنسورهایی داریم که نمونههای جدیدتر آنها، به صورت IOT (اینترنت اشیا) بهصورت لحظهای وضعیت خط لولهای را که در آن آب یا نفت یا هرچیز دیگری وجود دارد، گزارش میدهد. بنابراین اگر مثلا نشتی اتفاق بیفتد، از طریق سیستم IOT قابل تشخیص است.
- اینها که گفتید کاربردهای صنعتی است.
در نمونه دیگری از استفاده از IOT، باید به کاربردهای آن در اداره شهر هوشمند اشاره کنیم که در حال حاضر در بندرانزلی و چندشهر دیگر انجام شده و شما میتوانید آلودگی هوا و ارزیابی رطوبت خاک برای آبیاری را به وسیله سنسورهایی که در داخل خاک قرار میگیرد بسنجید. به این شکل که هر زمانی که رطوبت پایین آمد، این سنسور به صورت اتوماتیک آبیاری را شروع میکند. در حوزههای مختلف، مثل پارکینگ هوشمند و صنعت حملونقل نیز از اینترنت اشیاء استفاده میشود. در صنعت حملونقل و در پروژه سپهتن، کامیونها و اتوبوسهایی که در جادههای بین شهری تردد میکنند، توسط پلیس موظف شدهاند که تجهیزاتی را روی اتوبوس یا کامیون قرار دهند که به کمک ردیاب (GPS) سرعت و شتاب را میسنجد. روی این سیستمها موقعیت این وسائل نقلیه هم نصب شده و نیم ساعت قبل از اینکه اتوبوس یا کامیون، به نزدیکترین ایستگاه پلیس برسد، همه این موارد کنترل میشود و اگر تخلفی نباشد بدون اینکه نیاز به توقف باشد، به حرکتشان ادامه میدهند. اینها مواردی از استفاده از IOT است که هم اکنون در کشور در حال استفاده است ولی مانند سایر نقاط دنیا، نیاز به پیشرفت در سایر حوزهها کماکان احساس میشود.
- بعضی از تولیدکنندهها مثل سامسونگ، امکانات IOT را روی دستگاههای تولیدیشان میگذارند. آیا این مساله تهدیدی برای استارتآپهای فعال IOT محسوب میشود؟
استارتآپها اگر بخواهند در حوزه تجهیزات سخت افزار ورود کنند، سطح رقابتپذیری پایینی دارند. نه فقط سامسونگ، که شرکتهای چینی وارد بازار میشوند و به راحتی، ارزانترین سختافزارها را وارد بازار میکنند. بنابراین هرچه شرکتهای دیگر تجهیزاتشان را هوشمند کنند، این مثل گوشی هوشمند یک فرصت برای استارتآپهاست که اپلیکیشن بنویسند، خدمت تعریف کنند و کارهای مختلفی که در این حوزه است را انجام دهند. بنابراین از دید استارتآپی این یک تهدید نیست. اما اگر بخواهیم وجه دیگر قضیه را ببینیم، ممکن است این مساله نوعی تهدید محسوب شود و آن بحث امنیت است. مساله این است که هرچهقدر سختافزارها و امکاناتمان در دست خودمان نباشد، میتواند یک عامل تهدیدکننده برای بحثهای امنیتی به حساب آید.
- در کارگاه اینترنت اشیاء در ارتباط با چه مواردی صحبت میکنید؟
در این کارگاه تلاش میکنیم بانکها را با فناوری IOT آشنا کنیم. به احتمال زیاد، اغلب این بانکها با اینترنت اشیاء آشنا نیستند و نیاز است که ما در درجه اول این حوزه را معرفی کنیم و ویژگیهای آن را توضیح دهیم. در نهایت کاربردهایی را که IOT در حوزه بانکی و پرداخت (payment) میتواند داشته باشد، مطرح میکنیم. بنابراین در این کارگاه، بانکها با IOT و کاربردهای آن در سیستم بانکی آشنا میشوند و از سوی دیگر آشنایی با روشهای مشارکت در صنایع دیگر نیز، به بانکها آموزش داده میشود.
- چه انتظاری از خروجی این کارگاه دارید؟
صنعت بانکی و شرکتهای ارائهکننده خدمات پرداخت، فاز الکترونیکی کردن را تا حدی طی کردهاند. مدتی است بانکداری الکترونیک شکل گرفته و در فاز بعدی باید به سراغ هوشمندسازی این فرآیند برویم. در حال حاضر این اتفاق نیفتاده وIOT میخواهد این کار را انجام دهد. این نکته را هم باید در نظر بگیریم که با وجود گذر از فاز الکترونیک به فاز هوشمندسازی، در برخی حوزهها، همچنان برنامه الکترونیکی شدن هم انجام نشده است. مثلا در بحث بیمهها هنوز چیزی تحت عنوان بیمه الکترونیکی نداریم. به همین خاطر، دوستانی که در حوزه بانکداری هستند، نباید به اینکه یک مرحله جلوترند غره شوند، این نسبت به صنایع دیگر مثبت است، اما هوشمندسازی باید در گام بعدی صورت بگیرد، تا همه صنایع، با هم روند الکترونیک شدن و سپس هوشمندسازی را طی کنند. مخابراتیها در این بخش، نسبت به صنایع دیگر پیشروترند، اما بحث دیگری که مطرح میشود این است که در همین حوزه مخابرات هم، باید این امکان را پیدا کنیم که به واسطه تکنولوژی IT و ICT موجبات رشد صنایع دیگر را فراهم کنیم. این نقشی است که حوزه IOT برعهده دارد.
- نمایشگاه تراکنش ایران و برگزاری این کارگاه، چه تاثیری در فرآیندهای مربوط به اینترنت اشیاء در ایران دارد؟
ما به عنوان «فروم اینترنت اشیاء ایران»، این کارگاه را برگزار میکنیم که مجموعهای از شرکتهایی را شامل میشود که در حوزه IOT فعالیت میکنند. طبیعتا نمایشگاه تراکنش ایران فرصت خوبی است و علاقهمند هستیم که از این طریق IOT را به صنایع دیگر هم معرفی کنیم. در همین رابطه صنایع بانکی و شرکتهای ارائه کننده خدمات پرداخت در زمره گروههای هدف ما هستند تا در نمایشگاه، ضمن آشنایی با حوزهIOT، به اعضای ما در فروم اینترنت اشیاء بپیوندند. تصورمان این است که اگر بخش بانکی یا شرکتهای ارائه کننده خدمات پرداخت، وارد حوزه IOT شوند و در این بخش سرمایهگذاری کنند، نه تنها بهرهوری این بخشها افزایش مییابد، بلکه موجبات افزایش حجم بازار ICT در کل کشور فراهم خواهد شد. از طرفی، حجم بازار ICT قرار است طی برنامه ششم به دو و نیم برابر برسد، باید بگویم، این اتفاق تنها در صورتیکه رشد فناوری IOT را در صنایع مختلف داشته باشیم امکان پذیر است. IOT نیازمند مشارکت بخش بانکی و شرکت های ارائه کننده خدمات پرداخت است.