وی افزود: گزارش اخیر سازمان ملل حاکی از آن است که در جهان هر ساله فرایند مصرف مواد مخدر رو به تزلزل می رود همچنین الگوی مصرف مواد مخدر تغییر یافته است؛به طوری که اگر در دهه گذشته چند قلم ماده مخدر مصرف میشد، اکنون طبق این گزارش بیش از ۴۵۰ رقم ماده مخدر مصرف میشود همچنین طبق این گزارش میزان و شیوع مصرف نیز در دنیا افزایش یافته و تعداد افراد معتاد در طول ۱۵ سال گذشته تاکنون دو برابری شده است.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر کشور تصریح کرد: کشور ایران یکی از کشورهایی است که در معرض آسیب جدی سوءمصرف مخدر قرار دارد و مصرف مواد مخدر در کشور یک امر نهادینه شده،ریشهدار و سنتی است. در برخی کشورها مصرف مواد مخدر اساساً به عنوان یک خرده فرهنگ مطرح نیست اما متأسفانه در ایران اسلامی که قلب خاورمیانه محسوب میشود و از حساسیت خاصی برخوردار است، توسعه مصرف مواد مخدر را مشاهده می کنیم البته این موضوع ریشهدار است و تقریبا از زمان شاه تهماسب دوم در عهد صفوی در کشور وجود داشته است.
افشار ادامه داد: همجواری کشور ایران با یکی از بزرگترین تولید کنندگان مواد مخدر دنیا یعنی کشور افغانستان و عوامل مختلف دیگر وضعیت کشور را در بحث مواد مخدر بسیار ویژه، حساس و نگران کننده کرده است؛به طوری که اکنون هم آمار مصرف مواد مخدر در کشور رو به تزلزل است و هم تغییر الگوی مصرف مواد مخدر را مشاهده میکنیم.
افزایش اعتیاد زنان نگرانکننده است
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر کشور با بیان اینتکه با تغییر جنسیتی مصرفی مواد مخدر روبرو هستیم،گفت: اگر تا دو دهه گذشته مصرف مواد مخدر کاملا مردانه بود، در ۱۵ سال گذشته ۵ درصد کل افراد معتاد را زنان تشکیل دادهاند و اکنون نیز ۱۰ درصد و حتی بیشتر از تعداد افراد معتاد در کشور، زنان هستند که این موضوع وضعیت نگران کنندهای را به وجود آورده است.
وی با اشاره به عدم موضوعیت مرزهای فیزیکی جهت مبارزه با مواد مخدر در حال حاضر اظهار کرد: دیگر مرزهای فیزیکی برای مقابله و مبارزه با مواد مخدر وجود ندارد؛ اگر زمانی به این مساله بسنده میکردیم که مرزهای فیزیکی با افغانستان و دیگر کشورها را مسدود کردهایم، اکنون با تغییر الگوی مصرف مواد مخدر دیگر مرزهای فیزیکی در فاصله ۱۲۰۰ یا ۱۳۰۰ کیلومتری ما نیستند بلکه ممکن است در فاصله چند متری و حتی آپارتمان همجوار ما باشد، پس باید هوشیاری جدی داشته باشیم.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر کشور در خصوص تأکیدات مقام معظم رهبری در زمینه مبارزه با مواد مخدر اظهارکرد: مقام معظم رهبری یکی از اولویت اول کشور را مسئله اعتیاد و مبارزه با قاچاق مواد مخدر تعیین کردهاند و همواره نسبت به این موضوع به ذهن مسئولان و مردم تلنگر زدهاند بویژه در دو سال اخیر جلسات با حضور روسای سه قوه و دیگر مسئولان ارشد نظام در زمینه مبارزه با مواد مخدر با رهبر معظم انقلاب هر شش ماه یکبار تشکیل میشود و گزارش عملکرد مسئولان که باید شامل اقدامات برجسته و نوآورانه باشد در این جلسات ارائه میشود که همین موضوع باعث شده که مساله اعتیاد و مواد مخدر به دغدغه خاطر مسئولان تبدیل شود.
افشار با اشاره به حساسیت موضوع مبارزه با مواد مخدر و مساله اعتیاد در کشور گفت: بحث بسیار جدی است و خوزستان نیز از این موضوع فارغ نیست. وضعیت خوزستان در این زمینه از استان های دیگر ویژهتر است. هشت سال زخم جنگ بر این استان همچنین زخم محرومیتهای ناشی از جنگ، محرومیتهای دیگری مثل ریزگردها و فضای تحریمها که باعث کاهش زیرساختهای کلان خوزستان شده، موجب شده تا شرایط ویژهای در این زمینه در استان رخ دهد. ارزیابیهای اخیر ما حاکی از این است که علیرغم زحمات مسئولان استانی، به علت عوامل مذکور که برخی از آنها تابع معادلات کشوری و جهانی است، وضعیت اعتیاد رو به تزلزل است و شیوع اعتیاد در این استان افزایش یافته است.
وی ادامه داد: لازم است دست به دست هم دهیم و با فراهم کردن سازوکارهای لازم در جهت جبران این وضعیت حرکت کنیم.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر کشور اظهار کرد: امروزه تمام کشورهای دنیا به این نتیجه دست یافتند که در زمینه اعتیاد بسنده کردن به سازوکارها، الزامات دولتی و اجرایی و حاکمیتی، وضعیت را خیلی بهبود نخواهد داد. مقام معظم رهبری در دو سه سال اخیر موضوع اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر،سپردن کار به مردم و استفاده از توان مردم را مطرح کردهاند. در این زمینه باید حتما تشکلسازی شود و این تشکلهای مردمی توانمند شوند همچنین آموزشهای مبتنی بر دانش تخصصی را دریافت کنند تا در نهایت این تشکل ها به شبکه تبدیل شوند.
وی افزود: اگر دولت و حاکمیت بخواهد در مقام اجرا در این زمینه وارد شود، بازنده خواهد بود یعنی مداخلات دولتی در زمینه اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر نه ارزان است و نه خیلی اثربخش.
افشار با تأکید بر اهمیت مقابله با عرضه مواد مخدر تصریح کرد: در خصوص مواد مخدر اهمیت بحث مقابله با عرضه مواد مخدر بسیار زیاد است چرا که هرچه دسترسی به مواد مخدر آسانتر باشد امکان گرایش افراد به استفاده و یا ادامه مصرف مواد مخدر افزایش مییابد بنابراین با احترام بسیاری که برای خدمات مبارزه با مواد مخدر قائل هستیم، اعتقاد داریم که مقابله با مواد مخدر بسیار سخت است و باید بحث مقابله مورد حمایت همه جانبه قرار بگیرد که بخشی از کار مقابله به مبارزه با مواد مخدر سنتی باز می گردد که از کشور افغانستان به ایران وارد می شود البته اقدامات زیادی در این زمینه انجام و بخش قابل توجهی از مرز ایران با افغانستان مسدود شده است.
وی با بیان اینکه اکنون قاچاقچیان مواد مخدر جهت قاچاق مواد مخدر به استفاده از راههای دریایی سوق پیدا کردهاند، اظهار کرد: در این شرایط استانهایی که دارای مرز دریایی هستند در معرض خطر و آسیب بیشتری قرار دارند و کشفیات اخیر مواد مخدر از استان هرمزگان و بخشهایی از استان بوشهر که از راه دریایی قاچاق شدهاند، افزایش قابل توجهی یافته است و مطمئنا اگر مواد مخدر از این مسیرهای دریایی وارد کشور شود، در استان خوزستان، شهرستانهای امیدیه، آقاجاری، هندیجان و مناطق پیرامون آنها در معرض تهدید و آسیب خواهند بود.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر کشور با اشاره به مبادی ورودی و خروجی و محورهای قاچاق مواد مخدر در خوزستان اظهارکرد: از استانهای کهگیلویه و فارس همچنین از محور کرج – خرمآباد همچنین پل زال، محورهای آسیبپذیر خوزستان در زمینه قاچاق مواد مخدر هستند. با توجه به اینکه میزان مصرف کننده مواد مخدر در خوزستان بالا است، بنابراین این استان برای سوادگران مواد مخدر، استان خوبی برای ورود مواد مخدر است.
افشار با تأکید بر لزوم پیگیری مصوبات سال گذشته شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خوزستان گفت: گلوگاههای قاچاق مواد مخدر خوزستان بحثی کاملا جدی است. با این وجود پیشبینی راهاندازی ایست بازرسی برای همه این گلوگاه ها مقدور نیست. محورهای شوسه و فرعی که شرکت نفت در خوزستان ایجاد کرده در حقیقت تیغ دو لبه هستند زیرا از یک سو به تردد کمک میکنند و از سوی دیگر در صورت وجود تهدیدهای امنیتی میتواند نقش مهمی در زمینه قاچاق مواد مخدر داشته باشد بنابراین پیشنهاد میشود که سیستم گشت و بازرسانی و تیمهای سیار برای این محورهای فرعی در نظر گرفته شود.
وی در پاسخ به انتقاد یکی از اعضای شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خوزستان مبنی بر علت عدم استفاده از درآمدهای حاصل از فروش اموال و مستقلات مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: اعتبارات حاصل از فروش اموال و مستقلات همچنین اموال مصادره شده در بحث مواد مخدر در سالهای اخیر برخلاف روند سالهای گذشته به خزانه منتقل میشود و بخش ناچیزی از آن به ستاد مبارزه با قاچاق اختصاص داده می شود اما خوشبختانه در برنامه ششم توسعه مصوبه بسیار خوبی تنظیم شده که در صورت تأئید شورای نگهبان تمام درآمد ناشی از حاصل از فروش اموال و ... در زمینه مواد مخدر به ستاد برمی گردد.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر کشور از شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خوزستان خواستار برقراری فضای پاک تا شعاع ۵۰۰ متری دانشگاه ها و مدارس استان شد و گفت: با توجه به حساسیت موضوع دسترسی به مواد مخدر بر افزایش میزان مصرف از این شورا میخواهیم مناطقی که در این زمینه از حساسیت خاصی برخوردار هستند مانند مدارس و دانشگاهها را جدی بگیرند و تا شعاع ۵۰۰ متری دانشگاهها و مدارس، فضای پاک ایجاد کنند.
افشار اضافه کرد: با توجه به اینکه بسیاری از مراجعات مردم به کلانتریها به اقامه و طرح دعوی منجر نمیشود و در همان کلانتریها حل میشود،آمادگی داریم که مبانی پیشگیری از مصرف مواد مخدر همچنین آموزشهای لازم و مورد نیاز را به پلیسهایی که نقش مشاور را در کلانتریها دارند،ارایه دهیم. اعتبارات این کار از معاونت کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر در کشور تأمین میشود.
وی با تأکید بر جدیت موضوع کشت خشخاش و شاهدانه در کشور اظهار کرد: با توجه به گرانی قیمت شیشه، در حال حاضر مصرف مواد مخدر به سمت حشیش و گل سوق یافته است و در این زمینه نیز بخشنامهای به دهیاران و بخشداران ابلاغ شده است تا با جدیت جلوگیری از کشت خشخاش و شاهدانه را دنبال کنند. خوشبختانه استان خوزستان در این زمینه خیلی خوب ورود پیدا کرده است.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر در کشور تصریح کرد: از نیروی انتظامی و قضایی استان میخواهیم که در بخش درمان حتما مراکز غیرمجاز درمان و ترک اعتیاد را مدیریت کنند. نگاه ما به این گونه مراکز صرفا سلبی نیست اما در صورتی که ناچار شویم حتما با این مراکز برخورد خواهیم کرد.
افشار اضافه کرد: میزان شیوع اعتیاد در محیط های صنعتی بیشتر از هر محیط دیگری افزایش یافته و ارزیابیهای اخیر ما حاکی از آن است که بین ۱۶ تا ۲۱ درصد کارگران مناطق و محیطهای صنعتی با صعوبت و سختی کار بالا، مشکل اعتیاد دارند. در این زمینه دو کار بزرگ را انجام می دهیم و یک کار مشترک بین دبیرخانه ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر با وزارت کار و رفاه اجتماعی در مناطق صنعتی آغاز شده تا در کارگاههای صنعتی که دارای ۵۰ تا ۵۰۰ نفر کارگر هستند خانههای بهداشتی کارگری مرکز EAP یا همان مرکز همیار و توانمندی کارکنان، راه اندازی شود.
وی ادامه داد: در محیط های صنعتی چه در سکوهای نفتی و چه در پتروشیمیها و سایر محیطهای صنعتی دارای صعوبت بالا، شیوع مواد مخدر نسبتاً قابل توجه است. در خوزستان نیز در این زمینه آبادان و ماهشهر را مد نظر قرار داده ایم و طبق تفاهم نامهای که با منطقه آزاد داریم، برگزاری هر برنامه توسط منطقه آزاد در زمینه مواد مخدر، به طور مشترک با همکاری ستاد ملی مقابله با مبارزه قاچاق مواد مخدر انجام میشود و بودجه این برنامهها به نسبت دو به یک به ترتیب توسط مناطق آزاد کشور و توسط این ستاد تأمین خواهد شد. امسال راه اندازی مراکز EAP را در استانها دنبال کردیم.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر در کشور، در خصوص اقدامات این ستاد در فضای مجازی در مقابل با مواد مخدرگفت: تفاهمنامه ای با سازمان وظیفه عمومی در شرف امضا است که طبق این تفاهم نامه هر ۴۰۰هزار نفر مشمول وظیفه که ورود به خدمت پیدا میکنند باید تحت پوشش برنامههای محتوای مجازی قرار بگیرند و تا سربازان این برنامهها را طی نکنند برای آنها کارت پایان خدمت صادر نخواهد شد.
افشار با اشاره به جذب کم اعتبارات بیمه معتادان در چند سال اخیر تصریح کرد: متأسفانه در سال ۹۲ و ۹۳ اصلا این اعتبارات جذب نشد و در سال ۹۴ بخش کمی از آن جذب شد. در سال ۹۵ هم علیرغم اینکه در مردادماه دستورالعمل پوشش بیمه معتادان را به سازمان بیمه سلامت اعلام کردیم، گزارشات ما حاکی از آن است که بیمه معتادان در استانها خیلی خوب دنبال نشده است اما این موضوع مطالبه جدی و مصوب ما است.
وی افزود: طبق مصوبات جلساتی که در زمینه پوشش بیمه معتادان برگزار کردیم، در دستورالعمل ابلاغی، اولویت پوشش بیمه معتادان را در مراکز دولتی درمان و ترک اعتیاد قرار دادهایم اما این موضوع لزوما به این معنا نیست که سازمان بیمه سلامت با مراکز خصوصی قراردادی نمی بندد، باید محدودیتی در زمینه انعقاد قرارداد پوشش بیمه معتادان با مراکز خصوصی قرار ندارد و طبق این دستورالعمل کسب انعقاد قرارداد با مراکز خصوصی ۱۰ درصد و بیشتر است یعنی اگر ۲۰۰ مرکز درمان و ترک اعتیاد وجود دارد باید حداقل سازمان بیمه با ۲۰ مرکز خصوصی قرارداد منعقد کند تا این مراکز به افراد بی بضاعت و کم بضاعتی که در سامانه آوا ثبت شدهاند، خدمات ارائه دهد.
پوشش بیمهای خدمات درمانی غیردارویی اقامتی میان مدت در سال ۹۶
افشار افزود: اعتبار بیمه سلامت معتادان امسال ۶۶ میلیارد تومان است که ۳۳ میلیارد تومان آن توسط رئیس جمهور تأمین شده است و سال آینده نیز این اعتبار به ۷۸ میلیارد تومان خواهد رسید. طبق وعده وزیر رفاه، خدمات درمانی غیردارویی اقامتی میان مدت در سال آینده تحت پوشش بیمه معتادان قرار می گیرد.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر در کشور، با اشاره به مشکلات قانونی که در بحث استخدام معتادان بهبود یافته وجود دارد، عنوان کرد: با حراست کل کشور و سازمان گزینش مرکزی دستورالعملی تدوین کردهایم تا افرادی که بهبود یافتهاند و قصد بازگشت به جامعه را دارند بتوانند استخدام شود.
افشار افزود: در خوزستان در بخش درمان افراد معتاد خدمات قابل برجسته و قابل قبولی هم در زمینه خدمات سرپایی و سمزدایی و هم در زمینه درمان های نگهدارنده و خدمات دارویی اقامتی میان مدت ارائه شده و محوریت ارائه این خدمات نیز با بخش غیردولتی بوده است. دولت نباید صرف و معطوف به درمان اعتیاد باشد، بلکه باید برنامه ریزی و نظارت های خود را افزایش دهد.
وی در ادامه اظهارکرد: علیرغم توسعه درمان اعتیاد در کشور افراد بی بضاعت برای درمان خود با مشکل اساسی مواجه هستند بنابراین باید افراد و گروههای آسیب پذیری که تحت تأثیر خیلی جدی مصرف مواد مخدر قرار دارند مانند زنان، کودکان، زندانیان و مبتلایان به بیماریهای نوظهور HIV و هپاتیت، مورد توجه قرار بگیرند.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر در کشور در خصوص مراکز شلتر (مراکز سرپناه شبانه معتادان) اظهار کرد: امسال دو میلیارد تومان جهت توسعه و ادامه خدمت شلترها اختصاص دادهایم. شنیدهام که وضعیت شهرستان آبادان از لحاظ ایذر خیلی خوب نیست بنابراین در صورت نیاز باید در این شهرستان مرکز DIC راه اندازی شود.
افشار افزود: زندانیان آزاد شده باید طبق مصوبات، بیبضاعت تلقی شوند و در مراکز دولتی و خصوصی ترک اعتیاد در سامانه آوا ثبت شوند و تحت درمان قرار بگیرند. حدود دو هفته گذشته جهت خرید متادول دو میلیارد تومان به سازمان زندانها اختصاص دهیم بنابراین استان خوزستان میتواند سهمیه متادول خود را از این اعتبارات تأمین کند.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه شنیدهام که وضعیت پتروشیمی ماهشهر در زمینه اعتیاد خیلی خوب نیست، مقرر شده تا بازدیدی از این پتروشیمی داشته باشیم.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر در کشور اظهار کرد: طبق تفاهمنامهای که اخیرا امضا شده، ۶ میلیارد تومان جهت اعطای وام به کارفرمایان برای ایجاد اشتغال برای افراد معتادان بهبود یافته در نظر گرفته شده است، مشروط بر این که کارفرمایان این افراد را بیمه و حداقل حقوق تأمین اجتماعی را برای این افراد پرداخت کنند. به ازای ایجاد شغل برای هر نفر معتاد بهبود یافته ۵ تا ۱۰ میلیون تومان به کارفرمایان پرداخت خواهد شد.